Dünyanın önde gelen otomotiv orijinal ekipman üreticileri için çözümler sunan Delphi Technologies, orijinal ekipman kalitesindeki balatalarını satış sonrası sektörüne sunarken, fren sesiyle alakalı problemleri minimuma indirmek için yapılması gerekenlere de dikkat çekti. Şirket, son kullanıcının servis hizmeti aldıktan sonra fren sesi sebebiyle servis noktasına geri dönmesinin altında yatan nedenleri açıklarken, servis çalışanlarının fren sorunlarını minimuma indirmeleri için dikkat etmeleri gereken unsurları sıraladı.
Yapılan bilgilendirmeye göre; fren sistemini oluşturan tüm bileşenlerin belli oranlarda titremesi, insan tarafından duyulmayan seslerin meydana gelmesine sebebiyet veriyor. Ancak, bu titreşimin yoğunluğu arttığında ses, duyulabilir hale gelerek problem oluşturuyor. Frenlerdeki bu ses problemi, montaj hatalarından kaynaklı olabildiği gibi ileri seviyede korozyon, sıkışmış/yamulmuş sabitleme pinleri, kısmen sıkışmış balatalar, balata tozu ve kir birikmesi, aşırı çarpıklık ya da fren disklerinin aşınması durumunda da kendini gösteriyor. Bunun yanında frenleme esnasında direksiyon sistemi, şanzıman ve motor kulaklarında meydana gelen hareketlerden kaynaklı sesler de oluşabiliyor.
Titreşim frekansına göre fren sesleri
Şirket, titreşim frekansına göre farklı fren seslerine dikkat çekti. Buna göre; titreme olarak tabir edilen sesler, 300 Hz’nin altı düşük frekanslı titreşim olarak kabul ediliyor. Sebeplerini ise diskin poyraya montajının düzgün yapılmaması, diskte hasar, aşırı disk yüzey kalınlıkları farkı ve çarpıklıklar oluşturabiliyor. Ötme olarak tabir edilen sesler ise orta frekanslı titreşim aralığı olan 300Hz ila 5kHz arasında yaşanıyor. Bu sesler yanlış balata montajı, kaliper pistonunun veya pinlerin sıkışması, aşırı aşınmış disk ve sürtünme yüzeyi çiziklerinden kaynaklanabiliyor. 5kHz’in üstü ise gıcırtı adlandırılıyor ve yüksek frekanslı titreşimler sınıfında yer alarak balatanın disk yüzeyi ile temasında ortaya çıkabiliyor. Ultrasonik sesler ise insan kulağının işitemeyeceği seviye olan 12kHZ’in üstü gibi çok yüksek frekansta meydana geliyor. Bu sınıflandırmayla birlikte, genellikle sürtünme yüzeyi yokluğundan kaynaklanan metal metale sürtmesi veya balatayla disk arasına yabancı bir cisim girişinden kaynaklı kazıma sesleri de olabiliyor.
Nelere dikkat edilmeli?
Delphi Technologies bu sorunların yaşanmaması adına tüm fren tertibatını konrol etmenin önemini vurguladı. Örneğin; bir balatanın çarpık aşınması, fren kaliperinde bir soruna işaret edebilirken, hasarlı bir arka plaka ise montaj sırasında aşırı güç uygulandığını gösterebiliyor. Benzer şekilde disk yüzeyinde çarpıklıklar da titreşimlerde belirleyici oluyor. Ayrıca balatalar arasındaki aşınma farkları, hidrolik fren sıvısı kaçakları, pistonlarda hasar ve kaliper pinlerinde sıkışma olup olmadığı da sorunların tespitinde çözüm sağlıyor.
Şirket, fren sesiyle alakalı problemlerin minimuma inmesi için satış sonrası sektörüne olan tavsiyelerini ise şöyle sıraladı;
“Kaliperlerin tüm korozyon, birikmiş kirler ve balata tozundan arındırıldığına emin olun.
Kaliper pistonunun görünen kısımlarını pistonları itmeden önce mutlaka temizleyin. Pistonu itmeyi kolaylaştırmak için hava alma nipelini açın. Pistonları itmek için uygun aparatı kullanın. Asla disk yüzeyine herhangi bir takım temas ettirmeyin.
Balatanın kalipere temas ettiği yüzeyleri iyice temizleyin.
Pistonları, contaları, toz lastiklerini ve kaliperdeki kayan bütün parçaları kontrol edin. Paslanmamış, hasarsız ve serbestçe hareket edebilir olduklarından emin olun.
Yüksek fren ısılarından dolayı özelliklerini kaybetmiş olacağından, titreşim önleyici klipsleri, yayları ve pinleri değiştirin.
Yeni fren balataları takarken disklerin minimum kalınlığın altında olmadığını, çarpık olup olmadıklarını kontrol edin.
Her zaman doğru balataların takıldığına ve kaliper içinde doğru konumlandırıldığına emin olun. Disklerle sürekli teması önlemek için balatalar braketlere serbestçe oturmalıdır.
Fren hortumlarını asla sıkıştırmayın. Hortumlara yapısal bütünlüğünü ve gücünü sağlayan birçok örgül katman mevcuttur. Sıkıştırılmaları halinde hortumlar hasar görebilir veya ezilebilir. Bu da frenlerde kilitlenme ya da hidrolik sızdırma gibi sorunlara yol açabilir.
Asla mineral yağ temelli gresleri kauçuk contalı parçalarda kullanmayın. Bu contaların şişmesine sebep olur.”
