Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ‘Türkiye Müteahhitler Birliği binasında yapılan 2020 yılı Yurtdışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Değerlendirme Toplantısı’na katıldı. Toplantıda Bakan Pekcan’ın yanı sıra Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mithat Yenigün ve Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Aker de katıldı.
Bugüne kadar farklı kıtalarda 128 farklı ülkede gerçekleştirilen projelerle, küresel ölçekte takdir kazanmış müteahhitlik sektörümüz; Türkiye’nin yüz ağartan, marka sektörlerinden biri olmaya devam etmekte olduğunu belirten Bakan Pekcan, “Her zaman ifade ettiğimiz gibi ilk kez 1972 yılında Libya’da üstlenilen liman projesi ile başlayan yurtdışı müteahhitlik serüvenimiz, 48 yılı geçen süre içerisinde büyük ilerlemeler kaydetmiş ve hizmet sektörlerimiz arasında en yetkin ve rekabetçi sektörlerden birisi konumuna ulaşmıştır. İnşaat sektörümüzün girişimciliği ve hızlı hareket kabiliyeti sayesinde Türk müteahhitlik sektörü, dünyadaki siyasi ve ekonomik dalgalanmalar gibi konjonktürel gelişmelere rağmen, güçlü performansını devam ettirmektedir. Bugün itibariyle, müteahhitlik sektörümüz, dünyanın 128 farklı ülkesinde 418,7 milyar dolar değerinde 10 bin 525 proje üstlenmiş bulunmaktadır” ifadelerini kullandı.
“Son 18 yılda üstlenilen proje bedeli; bugüne kadarki toplam proje bedelinin yüzde 88,1’ini oluşturmaktadır”
2002 yılından bu yana yurt dışında üstlenilen iş hacminin 369 milyar doları geçtiğini belirten Bakan Pekcan, “Türk müteahhitleri tarafından 1972 – 2002 dönemini kapsayan 30 yıllık süre içerisinde, yurt dışında üstlenilen iş hacmi yaklaşık 50 milyar dolar iken, 2002 yılından bu yana yurt dışında üstlenilen iş hacmi ise 369 milyar doları geçmiştir. Son 18 yılda üstlenilen proje bedeli, bugüne kadarki toplam proje bedelinin yüzde 88,1’ini oluşturmaktadır. Sektörümüz, kümülatif olarak en fazla Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Coğrafyası, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da iş üstlenmiştir. Toplam proje büyüklüğümüzün yüzde 84,4’ünün üstlenildiği bu 3 coğrafya bizim geleneksel pazarlarımızdır. Bu kapsamda, kümülatif olarak 84 milyar dolarlık büyüklükle en fazla Rusya Federasyonu’nda iş üstlenmiştir. Sektörümüz, bugüne kadar en fazla konut-rezidans, karayolu, ticaret merkezleri, enerji santralleri ve havalimanları projeleri üstlenmiş bulunmaktadır. Bu 5 alt kategorideki toplam büyüklüğümüz yaklaşık 200 milyar doları bulmaktadır” diye konuştu.
“2020 yılında üstlendiği projelerin proje bedeli an itibariyle 14,4 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmıştır”
2020 yılında gerçekleşen proje büyüklüğüne değinen Bakan Pekcan,”2019 yılında yurtdışı müteahhitlik sektöründe 19,7 milyar doları aşan bir proje büyüklüğüne ulaşmıştık. Bu değer, süregelen ticaret savaşlarına ve uluslararası arenadaki istikrarsızlıklara rağmen önemli bir seviye idi. Esasen bize, 2020 yılına da, her şeye rağmen iyi bir başlangıç yapmış ve yılın ilk aylarında ciddi ve prestijli projeler üstlenmiştik. Tüm küresel ekonomik sorunlara rağmen, 2020 yılında 20 milyar dolarlık proje büyüklüğünü aşabileceğimizi hedefliyorduk ve planlıyorduk. Ancak, salgının küresel etkileri, yeni proje üstlenimi açısından oldukça zor bir yıl yaşamamıza neden oldu. Buna rağmen memnuniyetle belirtmek isterim ki, firmalarımızın 2020 yılında üstlendiği projelerin proje bedeli an itibariyle 14,4 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmıştır. Yılsonunda üstlenilmiş olan yeni projelerin bilgilerinin de eklenmesi ile 2020 yılını da 15 milyar doları aşan bir büyüklükle kapatmış olacağımızı öngörüyoruz. Bu büyüklüğün, dünya ekonomik ve siyasi konjonktüründe yaşanan birçok olumsuz gelişmenin yanı sıra, 2020 yılı Mart ayı itibariyle Covid-19 salgınının küresel ölçekte yaşattığı daraltıcı etkilere bağlı olarak tüm ülkelerin kısa vadeli yatırım politikalarını ertelemesine rağmen elde edilmiş önemli ve takdire şayan bir başarı olduğunu düşünüyoruz. Bu rakam, ülkemiz müteahhitlerinin yurtdışında zor şartlarda dahi ciddi bir performans gösterebildiğinin ve bu bağlamda bir süreklilik sağladığının da kanıtıdır” dedi.
Bakan Pekcan, salgın sürecinde, zor şartlarda performansından ödün vermeyen bütün çalışanlara teşekkürlerini iletti. Pekcan, ”Bu başarıyı temin eden tüm müteahhitlerimize; projelerde çalışan/çalışacak işçisinden mimar ve mühendisine; emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Türkiye Müteahhitler Birliğimize, Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliğimize, Birliklerimizin Saygıdeğer Başkanları, Yöneticileri ve her bir üyesine şükranlarımı sunuyorum. Nasıl zor şartlara rağmen, ihracatçılarımız durmadı, büyük bir azim ve direnç göstererek, son çeyrekte yakaladıkları 51,2 milyar dolarlık ihracatla önemli bir rekora imza attılarsa müteahhitlik sektörümüzün de bu benzer başarıyı gösterdiğini görebiliyoruz. Bu da esasen ülkemiz ekonomisinin güçlü altyapısını ve firmalarımızın dinamizmini gösteriyor. Elbette, küresel şartların daha müsait olmasıyla, dünyanın pek çok yerinde, çok daha fazla ve çok daha büyük projeleri üstlenebileceğimizi biliyoruz. Bunun için çalışmalarımızı hep birlikte titizlikle sürdürüyor olacağız” şeklinde konuştu.
“Rusya Federasyonu’nda üstlenilen yeni proje tutarı 4,6 milyar dolara ulaşmıştır”
2021 yılı boyunca toplam proje büyüklüğünün 15 milyar dolar seviyesini aşmak olduğunun altını çizen Pekcan, ”Firmalarımız, artık, geleneksel pazarlarımızın yanı sıra, müteahhitlik sektöründe önemli bir pazar konumunda olan Batı Avrupa ve ABD pazarlarına girmeye yönelik çalışmalarını hızlandırmakta, özellikle ABD ve Batı Avrupa’da firma satın alımı, yerel firma kurulumları ve iştirakler gibi yeni yöntemlerle bu pazarlarda tutunmaya çalışmaktadırlar. 2020 yılı için üstlenilen projelerin ülkesel ve bölgesel dağılımına baktığımızda, 2020 yılında da firmalarımız tarafından en fazla proje Rusya Federasyonu’nda üstlenilmiş olup, Rusya Federasyonu’nda üstlenilen yeni proje tutarı 4,6 milyar dolara ulaşmıştır. Rusya Federasyonu’nun ardından, 2020 yılı içerisinde en fazla proje üstlenilen ilk 20 ülke arasında, BDT, Ortadoğu, Kuzey Afrika coğrafyasında bulunan geleneksel pazarlarımızın yanı sıra, Romanya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Hollanda, Senegal, ABD, Mozambik ve İngiltere gibi Balkanlar, Batı Avrupa, Amerika ve Sahra-altı Afrika ülkelerinin yer aldığını görüyoruz. Ayrıca, 2020 yılı içerisinde sektör tarafından Hindistan ve Afganistan gibi Asya ülkelerinde de projeler üstlenilmiştir” şeklinde konuştu.
“Ülkemizin büyük tecrübeye sahip olduğu sağlık sektörüne yönelik projelerin artacak olmasının, firmalarımız adına yeni bir fırsat olduğunu düşünüyoruz”
Coivd ile küresel tedarik ve değer zincirlerinde görülebilecek dönüşümlerin hizmet sektörüne de kaçınılmaz yansımaları olduğunu belirten Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan,”Müteahhitlik sektörümüzün, geleneksel pazarlardaki payını sürdürmesi ve yeni pazarlarda da ciddi bir büyüklüğe ulaşması, geleceğe yönelik beklentilerimizi güçlendirmektedir. 2020 yılında en fazla proje üstlendiğimiz sektörler ise, karayolu, konut-rezidans, enerji santralleri, petrokimya tesisleri, havalimanları ve demiryolu projeleri olarak görülmektedir. Sektörel dağılımın çeşitliliği ve nitelik olarak katma değeri yüksek sektörlerden oluşması da ülkemiz firmalarının yurtdışında daha nitelikli ve niş projeler üstlendiğinin önemli bir göstergesidir. Umarım önümüzdeki dönemde, önceden yaptığımız gibi, birçok hedef ve potansiyel arz eden ülkeye hep birlikte heyetlerimizi yapıp yeni projeler üstlenmeye devam ederiz. Bu süreç, zorlukların ve sınamaların yanı sıra, birçok sektörümüz için yeni fırsatları barındırmaktadır. Özellikle ülkemizin büyük tecrübeye sahip olduğu sağlık sektörüne yönelik projelerin artacak olmasının, firmalarımız adına yeni bir fırsat olduğunu düşünüyoruz. Covid ile küresel tedarik ve değer zincirlerinde görülebilecek dönüşümlerin elbette hizmet sektörlerine de yansımaları olacaktır. Oluşabilecek yeni fırsatları proaktif biçimde kovalayıp değerlendirmeliyiz” değerlendirmesini yaptı.
Mustafa Cenik – Erdinç Türkcan
