Türkiye Bilişim Derneği (TÜBİDER) Başkan Yardımcısı ve Boğaziçi Bilgisayar Genel Müdürü Ümit Önder, Türkiye’ye dev firmaların yatırıma geleceğinin altını çizdi. Türkiye’nin jeopolitik olarak çok kritik bölgede bulunduğunu ifade eden Önder, “Hem Avrupa, hem Ortadoğu, hem Kafkaslar, hem de Afrika bölgelerinin ortasındayız. Kaliteli üretimimiz var. Bu, bizim için bir fırsat. Eğer bunu değerlendirebilirsek ülkemizin çok faydalanabileceğini görüyorum. Bilişim sektörünün lider global firmaları Türkiye’de yatırım konusunda çok hevesliler” dedi.
Ümit Önder, yabancı teknoloji şirketlerinin Türkiye’yi üretim merkezi olarak kullanmak istediklerine dikkat çekerek, “Teknoloji üretim Uzakdoğu’da, fabrikaların yüzde 50’den fazlası Wuhan bölgesinde. Orada kapatmalar başlayınca teknoloji üretimi durmuş oldu. Herkes elindeki stokları değerlendirmeye çalıştı. Açıldıktan sonra hızlı bir şekilde satın almalar başladı. Fakat şöyle bir durum oluştu. Büyük firmalar bunun büyük bir tehdit olduğunu gördü. ‘Tek bir bölgede olmuyor, bunun yaymamız lazım’ dediler. Türkiye çok güzel bir konumda. Büyük firmalar, Türkiye’yi Avrupa’ya açılan bir hub gibi kullanmak istiyorlardı. Biz bunu hiç bir zaman kabul etmiyorduk. ‘Burayı bir üretim ülkesi haline getirmemiz gerekiyor’ diyorduk. Onlar da bunu görüp, kabul ettiler. Yabancı markalar Türkiye’de üretime geçmek için can atıyor ve şu an bir engel yok. Amaç Çin’den teknolojiyi Türkiye’ye taşımak, buna da cep telefonu ile yavaş yavaş başladılar. Dünya devi markalar geldi Türkiye’de fabrikalarını kurup yatırımlarını yaptılar. Türkiye’de başka yatırımlar yapmak için araştırmalar, fizibilitasyon çalışmaları devam ediyor. Biz de ABD’li ve Çinli teknoloji devleriyle görüşüyoruz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisiyle beraber hareket ediyoruz. Çok ciddi destekler veriliyor şu anda. Genellikle İzmit, Mersin, İstanbul gibi liman bölgelerinde. Pendik, Gebze gibi teknoloji alanlarına yakın yerlerde. Türkiye cazibe merkezi oldu. Avrupalılar Türkiye’yi Doğuya, Ortadoğu’ya açılan kapı olarak görüyorlar. Ortadoğu da bizi Avrupa’ya açılan kapı olarak görüyor. Coğrafi olarak baktığımızda Avrupa’nın, Asya’nın ortasında bulunuyoruz. Türkiye’nin yeri coğrafya olarak çok güzel. Balkanlar, Kafkasya, Kuzey Afrika, Rusya, Ortadoğu, muhteşem bir coğrafyadayız. Bu nedenle üretim bittikten sonra çok kısa bir sürece içinde teslim edebiliyoruz. Çok kalifiye elemanlarımız var. Muhteşem bir alt yapımız var. Genç nüfusumuz yoğun, çalışma iş gücümüz, asgari ücretler Çin’den daha iyi. Daha kaliteli ürünler üretebiliyoruz. Bu yüzden cazibe merkezi haline geldik. Tüm yabancı şirketler Türkiye’yi üretim merkezi olarak kullanmak istiyor. Bu nedenle yatırım konusunu daha fazla öne geçirmeliyiz. Bu yılın sonunda 3-4 çok büyük markanın daha geleceğini öngörüyorum” dedi.
Önder, “Aslında 2019 sonuna kadar her şey normaldi. Son sekiz senedir baktığımız zaman teknoloji anlamında Türkiye’deki sayılar hep belirli bir orandaydı. Yüzde 10 artıyordu, yüzde 5 düşüyordu. 2020’nin Mart ayı gibi Türkiye’de vakalar görülmeye başladıktan sonra uzaktan eğitim uzaktan çalışma derken bilgisayarlar satışları çok ciddi anlamda arttı. Uzaktan çalışma ve eğitimle birlikte akıllı telefonların yetmediğini gördük. Bunun üzerine ertelediğimiz bilişim teknoloji alanındaki satın almaları erkene çektik. Yeni bilgisayarlar aldık. 2019 sonunda bilgisayar satış rakamları Türkiye’de 1.6 milyon adetti. 2020’de çok ciddi bir artışla 2.2 milyon adetle kapattık” dedi.
Önder, kendi ulusal teknolojimizi yapmamız gerektiğini belirterek, “Sanayi devrimi yapmış ülkelere baktığımız zaman bunu farklı zamanlarda gerçekleştirdiklerini görüyoruz. Ortak noktaları şuydu kendi ulusal teknolojilerini yapma gereksinimini hissettiler. Ulusal güvenlik artık çok önemli. Türkiye için de çok önemli. Kendi ulusal teknolojimizi yapmamız gerekiyor. Burada yerli ve milli üretimi yapmamız gerekiyor. Bunu sadece yazılımsal olarak değil donanımsal olarak da yapmamız gerekiyor. ABD, Çin, Japonya gibi olmak itiyorsak bunu zaten yapmamız gerekiyor. Bu adımlar atıldı. Bunun müjdelerini yıl sonuna kadar vereceğiz” dedi.
Hasibe Karadağ
