İstanbul Medipol Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Faik Tanrıkulu, İngiltere’de yaşanan tedarik krizini değerlendirdi. Doç. Dr. Tanrıkulu, “İngiltere’de Brexit sonrası nakliye şoförü sayısı yetersiz kaldı. Bu durum, özellikle uzun kuyrukların oluştuğu akaryakıt krizine ve gıda sektöründe aksamalara yol açtı. Tedarik sorunu nedeniyle bazı marketlerde raflar boş kaldı. Krize neden olan tır şoförü eksikliğinden dolayı İngiliz ordusunda görevli bazı personeller benzin istasyonlarında çalışmaya başladı” ifadelerini kullandı.
Devam eden tedarik sıkıntıları sebebiyle şirketlerin, sendikaların ve ticaret odalarının iktidarı önlem almaya zorladığını söyleyen Doç. Dr. Tanrıkulu, perakende sektöründeki daralmanın son 40 yılın en düşük seviyesinde olduğunu ifade etti. Doç. Dr. Tanrıkulu, “AB’ye karşı olan medya tarafından Brexit, şu anda dramatik darboğazların en önemli nedenlerinden biri olarak yorumlanıyor ve iş gücü açığının geldiği noktayı özetliyor. Tedarik sorunu tahmin edilenden daha uzun sürebilir” diye konuştu.
“İngiltere ucuz iş gücü sıkıntısı yaşıyor”
İngiltere’de birkaç yıldır süpermarketler başta olmak üzere, inşaat sektörü ve gastronomi alanlarında da ucuz iç gücü sıkıntısı yaşandığını ifade Doç. Dr. Tanrıkulu, sözlerine şöyle devam etti: “1 Ocak’tan itibaren iç pazarın ve gümrük birliğinin terk edilmesiyle AB vatandaşları seyahat özgürlüğünü kaybetti. Bu durum yaşanan sıkıntıları daha hissedilir hale getirdi. Tesisatçı, garson, yaşlı bakım hemşiresi ve temizlikçi noktasında çalışacak birilerini bulmak zorlaştı. Dolayısıyla İngiltere’ye seyahat edemeyen AB vatandaşlarının bu alanları doldurması bir anda güçleşti. Geçtiğimiz yıllarda yerel nüfusun yapmadığı işleri milyonlarca kıta Avrupalısı düşük ücretle yaptı”.
“Nüfusun yaşlanması başka krizleri doğuracaktır”
Nüfusu yaşlanan İngiltere’nin nakliye sektöründeki istihdam açığını daha önce Doğu Avrupa üzerinden gelen işçiler aracılığıyla kapadığını kaydeden Doç. Dr. Tanrıkulu, “Brexit sonrası 20 bin şoför ülkesine dönerken son 18 ayda salgın nedeniyle 50 bin İngiliz şoförün iş bıraktığı düşünülüyor. Salgın nedeniyle aylarca yapılamayan ehliyet sınavları ve işçilerin önceki serbest dolaşımına sınırlı bir dönüşün muhafazakâr hükümet tarafından iptal edilmesi nedenlerden biri. Yaşlı nüfusla birlikte gelen sosyal ve iktisadi problemler gelişmiş ülkeleri de önlem almaya zorluyor. Zira iş gücü piyasasına katılan genç sayısının her yıl azalmasıyla yerlerini dolduracak çalışan bulmak giderek zorlaşması başka krizleri beraberinde getiriyor. Mevcut iktidar şoför açığını kapatmak için 5 bin kişilik geçici kota açmış olsa da geçen zamanda bu vize programına 300 kişi başvurdu. Ayrıca mevcut açığı kapatmak için İngiltere’nin doğusunda ihtiyaç olan lojistik hizmeti askerler tarafından yürütülüyor. Dolayısıyla kamuoyu ve ticaret odaları bu çözümlerin geçici olduğunu, uzun süre çözüm bulabilmek için göçmen yasasının esnetilmesini talep ediyor” açıklamalarında bulundu.
