Türkiye’nin en önemli örtü altı üretim üssü Antalya’da 1.5 aydır süren soğuk ve yağışı hava yerini güneşli günlere bıraktı. Soğuk hava süreci ise en fazla sebze üretimi yapan çiftçiyi etkiledi. Bu süreçte çiftçi hem günlerce don nöbeti tuttu, hem de soğuk hava nedeniyle üretimi neredeyse durma noktasına geldi. Seralardan çıkan ürünün azalması Antalya’da Toptancı Halini de vurdu. Ürün azlığıyla birlikte fiyatlarda ciddi yükselme yaşandı. Kentte havaların ısınmasıyla birlikte seralardaki özellikle, domates, salatalık, patlıcan, kabak, biber çeşitlerinin üretiminde artış başladı. Halde de hareketliliğin yaşandığı görüldü.
Halde fiyatlar, domates 7-12 TL, patlıcan 13 TL, salatalık 9 TL, sivri biber 18 TL, kabak 17 TL, dolmalık biber 13 TL olarak belirlendi.
“Soğuk hava üretimi düşürdü”
Yeni yıldan itibaren havaların soğumasıyla birlikte Antalya haline gelen ürünlerde büyük bir azalma olduğuna dikkat çeken Antalya Toptancı Hal Yaş Sebze Meyve Komisyoncular Dernek Başkanı Hasan Ali Yılmaz, üreticilerin yaklaşık 1.5 ay seralarında don riskine karşı ısıtma yaptıklarını belirtti.
Bu durumun hem maliyetlerin artmasına hem de ürünün az çıkmasına neden olduğunun altını çizen Yılmaz, “Arzda ciddi bir düşül yaşandı ve fiyatlar yükselme eğilimine girdi. Şu günlerde havaların ısınmasıyla beraber sebze fiyatlarının hepsinde düşüş bekliyoruz. Domates fiyatını yerinde koruyor ama alt kalitelerinde düşüş oldu. Salatalık halde 20-25 TL bandını gördü şuan 10 TL seviyesinde. Patlıcan 20 TL’den, 13-14 TL’ye, kabak 25’den TL’den 17 TL’ye indi, biber çeşitlerinde de fiyatlar düşüş içinde” diye konuştu.
“Fiyatlar her geçen gün düşecektir”
Kışın fiyatların her zaman yüksek seyrettiğini kaydeden Yılmaz,” Geçtiğimiz bir ay hava aşırı soğuk geçti ve fiyatlarda da aşırı yükseklikler oldu, bunu kabul ediyoruz. Havalar ısınmaya başladı, fiyatlar her geçen gün düşecektir. Fiyatların artık bu seviyenin üzerine çıkacağını beklemiyoruz. Yavaş yavaş düşme eğiliminde artık” dedi.
“KDV indirimi olumlu yansır”
Temel gıda ürünlerinde KDV’nin yüzde 1’e indirilmesini de değerlendiren Yılmaz,” Bizi etkilemiyor. Biz zaten sebzeyi halde yüzde 1 KDV ile satıyorduk. Çiftçi malı ise bundan KDV’de almıyoruz, KDV’siz satıyoruz. Tüketicilerimize fiyatlar olumlu yönde yansıyacaktır” ifadelerine yer verdi.
“Ukrayna-Rusya gerilimi”
İhracatta en önemli pazarları arasındaki gelimi de değerlendiren Yılmaz, “İnşallah iki ülke arasında savaş çıkmaz. Rusya’ya da, Ukrayna’ya da mal satıyoruz. Rusya’ya giden mallarımızın bir kısmı Ukrayna üzerinden gidiyor. Savaş çıkarsa ihracatımızı olumsuz yönde etkileyecektir” dedi.
“Tüketiciye yarayacak”
Finike Komisyoncular Dernek Başkanı İsmail Karataş, sebzenin artması yada azalmasının temel sebebinin iklim şartları olduğunu belirtti. Aşırı soğuklardan dolayı ciddi bir rekolte kaybı yaşandığını anlatan Karataş, “Arz ve talep dengesine göre fiyatlar yükseldi. Buna yüksek diyemiyoruz çünkü bizimde maliyetlerimiz yüksek. Üreticiye bu yüksek fiyattan, bir kazanç kalmadı. Fiyat yüksekti ama bu kez de ürün azdı. 17 günde bir patlıcan hasadı yapıldı. Bir dönümde 100- 150 kilo rekolte oldu. Bu ısıtma ve diğer giderleri karşılamaz. Üretici o dönemde de para kazanamadı. Fiyatlar şuan makul seviyelerde. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür ediyoruz. Yüzde 7’lik KDV’deki indirim tüketiciye yarayacak. Buda tüketiciye ürünün daha ulaşmasını sağlayacak ama bu noktada sıkı bir denetim yapılması gerekiyor” ifadelerine yer verdi.
İsa Akar – Ertuğrul Gün