Artvin’de Çoruh Nehri üzerinde faaliyette bulunan barajlardan biri olan Borçka Barajı ürettiği enerjinin yanı sıra, baraj gölünde sürdürülen kafes balıkçılığı ile de ülke ekonomisine büyük katkı sağlıyor. Borçka Barajı’nın 2009 yılında su ürünleri yetiştiriciliğine açılmasının ardından baraj gölünde yapılan yatırımlarla adeta balık üretim merkezine dönüştü. Baraj gölünde kurulan 11 farklı tesiste üretilen Türk Somonu olarak adlandırılan alabalıklar dünyanın dört bir yanına ihraç ediliyor.
Baraj gölünde işletmeleri ziyaret ederek burada gazetecilere açıklamalarda bulunan Artvin İl Tarım ve Orman Müdürü Dursun Okur, son yıllarda ülkemizde ve dünyada kaliteli ve ucuz gıda kaynağı olarak su ürünlerinin ön plana çıktığını söyledi.
“Tarım arazilerimiz sular altında kaldı fakat ortaya yeni sektörler çıktı”
Çoruh nehri üzerinde inşa edilen barajlara bağlı olarak kafes balıkçılığı sektörünün her geçen gün geliştiğini kaydeden Okur, “İlimiz zor bir coğrafyada kuruludur. Tarım arazileri yetersiz, sanayi yok ve önemli ticaret merkezlerine uzaktır. Barajlar kenti olarak adlandırılan ilimizde tamamlanan ve yapımı devam eden barajlar nedeniyle önemli bir tarımsal alan su altında kalmış fakat ortaya yeni bir sektör çıkmıştır. 2009 yılında su ürünleri yetiştiriciliğine açılan Borçka Barajı’nda ilk etapta 3 tesis kurularak porsiyonluk üretimine başlanılmıştır. 5 yıl içerisinde 8 tesis daha açılarak toplam 11 tesis ile yıllık 5645 ton balık üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Yıllık üretim kapasitesi 5 bin 645 tona ulaştı” dedi.
“Başta Japonya, Rusya olmak üzere ve çok sayıda Avrupa ülkesine ihraç ediliyor”
Tesislerde 2015 yılından sonra Tarım ve Orman Bakanlığının tescili ile Türk Somonu olarak adlandırılan kilo üstü alabalık yetiştiriciliğine başlandığını hatırlatan Okur, üretilen balıkların başta Japonya’ya olmak üzere, Rusya ve pek çok Avrupa Birliği ülkesine ihraç edildiğini söyledi. Üretilen balığın kalitesinin kentteki baraj göllerine ilgiyi artırdığını anlatan ve yoğun tesis kurma talebi alındıklarını anlatan Okur şunları söyledi:
“Bakanlığımız Araştırma Enstitüsünce Deriner Barajı’nda yapılan çalışmada sona yaklaşılmış olup 10 bin ton/yıl kapasite öngörülmektedir. Yusufeli Barajı da tamamlandığında ilimizin iç su yetiştiricilik kapasitesinin yıllık 25 bin ton olması hedeflenmektedir. Ayrıca Karadeniz’de 1000’er ton kapasiteli iki tesisimiz faaliyet göstermekte olup 1500 ton kapasiteli 2 tesisin proje işlemleri devam etmektedir. Artvin ilinin su ürünlerine 2019 yılı ihracat katkısı yaklaşık 16 milyon dolar olup planlanan yetiştiricilik kapasitesine ulaşıldığında bu rakam 85 milyon dolar olacaktır.”
Evini sattı kafes balığı tesisi kurdu
Baraj gölündeki balık üreticilerinden Mustafa Biberlioğlu 25 yıldır bu sektörde faaliyet gösterdiğini söyledi. Biberlioğlu, “İstanbul Tarabya’dan geldik. Babamın tavsiyesiyle geldim. 25 senedir bu işi yapıyorum. 10 senesi barajda olmak kaydıyla. Eskiden porsiyon balık para kazanmıyordu. Babam rahmetli evini satıyordu, dairesini satıyordu, arsasını satıyordu geliyordu burada işçinin parasını veriyordu. Son 3 – 5 yıldır Tarım İl Müdürlüğünün devreye girmesiyle şimdi dış pazar oluştu. Dış pazarında oluşmasıyla biraz para kazanmaya başladık. 8 gram 10 gram yavru getiriyoruz 6 ay, 8 ay, 10 ay suyun sıcaklığına göre değişebiliyor işte 3 kilo, 2 kilo, 4 kilo yapıyoruz satıyoruz. Bu siparişe bağlı aldığımız siparişe bağlı aslında” ifadelerini kullandı.
Adem Güngör