Çin’in Vuhan kentinde patlak veren ölümcül koronavirüs salgınının 20’ye yakın ülkeye yayılması, tehdidi küresel düzeye taşırken Çin’de salgının devam etmesi hâlinde küresel ekonomideki dengeler değişebilir. Uzmanlar, salgının üretim merkezlerinde olmadığını, buraya yayılması hâlinde ülke ve küresel ekonomi için daha fazla sorun olabileceğine işaret ediyor. Virüs, finans piyasalarından hava yoluna, turizmden tekstile, perakendeden enerjiye kadar birçok sektörü etkiledi. Analistler, Çin’in büyümesinin bu yıl beklentilerden 1,2 puan daha az olacağını ifade ediyor. Ucuz işçilik nedeniyle dünyanın üretim üssüne dönüşen Çin’de salgın nedeniyle üretimlerin durması hâlinde birçok ürünün ucuz ve ulaşılabilir olmasını zorlayacağı hesaplanıyor. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin’de yaşanan bu tablonun gelişmekte olan piyasalarda büyümeyi yavaşlatacağı, gelişmiş ülkelerdeki talebi de Türkiye gibi üretime hızlı cevap veren ülkelere kaydırabileceği belirtiliyor.
TÜRKİYE’YE YÖNELDİLER
Çin’de yaşanan salgın tehdidi nedeniyle birçok fuar ya iptal edildi ya da ertelendi. Özellikle marttaki Xiamen Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı’nın hazirana ertelenmesi mermer sektörünü tedirgin etti. Türkiye’nin doğaltaş ihracatında yüzde 37’lik paya sahip olan Çin’deki fuarın ertelenmesinin sektöre ve ihracata olumsuz yansıyacağı belirtilirken, tekstil, yedek parça üretimi gibi alanlarda virüsten korkan dünya genelinde markaların siparişlerini Çin’den Türkiye’ye kaydırdığı öğrenildi.
Savaşı bahane eden VW virüs için ne yapacak
Otomotiv sanayinin kalbinde yer alan ve sektörün çatı kuruluşu olan Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca gazetemize yaptığı açıklamada “Çin yaşanan bu olayla ciddi şekilde bir kez daha Avrupa pazarında güven kaybetti. Otomotivde hızlı tedarikçi değiştirmek, güvenlik testleri, kalıp test süreçleri gibi bazı üretim proseslerinden dolayı çok hızlı olamaz. Bu yüzden kısa vadede bizim için bir fırsat demem yanlış olur. Ama; güven meselesinden dolayı özellikle uzun vadede bize kesinlikle faydası olacak. Öte yandan Volkswagen (VW), Türkiye yatırımı için savaşı, hükûmetimizin Suriye politikalarını örnek gösterirken Çin’de yatırımlara tam gaz devam ediyordu. Şu an kendileri de endişe içince VW’nin bu durumu iki kere düşünmesi lazım” ifadelerini kullandı. Ali Çelik İSTANBUL
Tekstil sektörü sipariş alıyor
¥ Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın: Türkiye olarak Çin’deki bu olayı sevinçle karşılamamız mümkün değil ancak dünyadaki marka müşterilerin Çin’deki siparişlerini durdurmaya başladığını duyuyoruz. Özellikle tekstil gibi sektörlerde, 7-8 ay önce verilen siparişler, kalite kontrol yapılamadığı için iptal ediliyor. Bazı siparişler hızlı pazar olan Türkiye’ye yöneldi. 15 Temmuz’u yaşadığımızda bu firmalar bir yıl Türkiye’ye girmemişti. İş dünyası böyle durumlarda çok hızlı reaksiyon gösteriyor. Tekstil sektöründe Çin’den Türkiye’ye akış olacaktır. Fuarlar iptal ediliyor. 2020 Çin için üretim ve satış açısından sıkıntılı bir yıl olacak.
Made in China bir süre tercih edilmez
¥ Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Başkanı Burak Önder: Virüsle ilgili tedavinin kısa zamanda bulunacağını düşünüyorum. Çin ve Hong Kong’da ev ve mutfak eşyalarıyla ilgili yapılacak iki fuarın ertelendiği belirtiliyor. Kısa zamanda Türkiye’ye dönüşler olur ama Türkiye uzun vadeli stratejiler ortaya koymalı. Şili’den eski bir müşterim Çin’deki fuara katılmayacağını söyleyip bizden son kataloğumuzu ve fiyat listesi istedi. İnsanlar belli bir süre Made in China ürünlerini kullanmak istemeyecektir. Avrupa ve Türkiye de buna tereddütle bakacaktır. Bir hafta 10 güne şekillenir. Dünyanın her tarafından bize dönüşler olur. Süreç uzarsa üretim de Türkiye’ye kayar. Önce talep sonra üretim gelir.
AB’nin Türkiye’ye eğilimini artıracak
¥ MÜSİAD Üretim ve Ticaret Planlama Üst Kurulu Başkanı Dr. Oktay Dede: Avrupa Birliği ülkeleri kademeli olarak fiyatların tuttuğu yerlere, Türkiye’ye eğilimini artıracaktır. Salgının uzun sürmesi durumunda Türkiye’ye ciddi sipariş kayması olur. Ne kadar olacağını kestirmek mümkün değil ancak üretim sektörü, sanayi ve en önemli sipariş akışı tekstil sektöründe olur. Türkiye’nin bu durumu iyi değerlendirmesi lazım. Çin’den aldığımız bazı ara maddeleri, ticareti artıracağımız ülkelerle karşılıklı telafi edebiliriz. Örneğin Çin’den alacağımız makine parçalarını Almanya’ya yönlendirdiğimiz zaman Almanya’nın da Çin’den aldığı tekstil ürünlerini bizden alması sağlanabilir. Bu durum Türkiye’yi olumsuz değil olumlu etkileyebilir.
ÜRETİM DURDU PETROLÜ VURDU
Nüfusu 40 milyonu bulan sekiz kentin kapalı olması, hava yolculuklarına getirilen kısıtlamalar Çin’deki üretimi durma noktasına getirdi. Salgın nedeniyle Starbucks, Çin’deki mağazalarının yarısından fazlasını kapatırken, Toyota ülkedeki üretimini 9 Şubat’a kadar durdurdu. McDonald’s ve KFC gibi bazı zincir şirketlerin mağazalarını kapattığı iddia edildi. Çin’de otomotiv devi Volkswagen, sigorta şirketi Sun Life Financial Inc. ile Credit Suisse Group’tan Morgan Stanley’e kadar bankaların personeline evden çalışmalarını söylediği ifade ediliyor. Yaşanan bu gelişmelere paralel olarak Çin’in petrol talebinin günlük olarak 250 bin varilden fazla azalması nedeniyle petrol fiyatları dört ayın en düşük seviyesini gördü. Brent petrolün varil fiyatı 60 doların altına geriledi. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) koronavirüs nedeniyle talebin önemli ölçüde azalması hâlinde üretimin daha da azaltılmasını değerlendirdiği ifade edildi. S. Arabistan’ın petrol şirketi Aramco’ya dün Husiler tarafından saldırı yapıldığı haberleriyle Brent petrol tekrar 60 doların üstünü gördü.
Türkiye Gazetesi
