Çin’de baş gösteren ve tüm dünyaya yayılan yeni tip korona virüs pandemisi dünya ekonomisini etkiledi. Arz ve talep dengesindeki etkilerin, finansal piyasalarda dalgalanmaya sebep olduğunu anlatan Ulaş Gümrük Müşavirliği ve Çakır Denizcilik Ticaret Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Çakır, Türkiye’nin yeni tip korona virüse karşı mücadelesini değerlendirdi.
Virüsün hızlı yayılmasının tahminlerin ötesinde ekonomik anlamda tehlikenin boyutlarını artırdığını belirten Çakır, şöyle dedi:
“Virüsün Çin’de başlayıp Avrupa ve Amerika başta olmak üzere dünyanın tahminlerin çok ötesinde bu denli hızlı yayılması ekonomik anlamda tehlikenin boyutlarını artırdı. Küresel ekonomide bu beklenmedik durum tüm dünyada arz ve talep şoklarına ilaveten finansal piyasalarda dalgalanmalara sebep oldu. 2020 yılının ilk yarısı için konuşacak olursak açıklanan veriler doğrultusunda tüm dünya ekonomilerinde daralma olduğunu görebiliyoruz. Ticaret Bakanlığımızın resmi olmayan geçici diş ticaret verilerine göre Nisan ayındaki ihracatımız Covid-19 salgınının sert etkisi nedeniyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 41.38 oranında bir azalma, bu tahminim 8 milyar dolar olması gerekiyor. İthalatında yüzde 28.31 azaldığını bu da 12 milyar 957 milyon dolar olduğunu biliyoruz. İhracattaki verilerimizin bu denli düşüş göstermesi küresel salgının AB üzerinde etkili olmaya başlaması, bizim ülke olarak ihracatımızın yüzde 50 oranında AB ülkelerine olması ihracat oranımızdaki düşüşleri talep düşmesi bizi olumsuz anlamda etkilediğini görüyoruz.”
“Ek vergiler, işlenip tekrar ihracat yapılan ürünlere getirilmemiştir”
Türkiye’nin ihracatının yüzde 50’sinin Avrupa Birliği ülkelerine olduğunu hatırlatan iş adamı Mustafa Çakır, devletin tüm kurumları, millet ve birey olarak herkesin iktisat yapması kanaatinde olduğunu aktardı.
Çakır, ithalata bağlı ek vergilerin genellikle tüketim amaçlı ürünlere getirildiğini; işlenip tekrar ihracat yapılan ürünlere getirilmediğinin altını çizerek şu ifadelere yer verdi:
“Salgın, küresel boyutlarda olduğu için her bir ülkenin ekonomik performansının aynı zamanda küresel ekonominin genel gidişatına da bağlı olduğunu belirtmek isterim. Belirttiğimiz üzere ihracatımızın yüzde 50’si AB’ye olduğunu söylemiştik. Bu ortamda yeni pazarlar bulmak, başka alternatifler oluşturmak bunlar değerlendirilmesi gereken konular. Burada öncelikle izlenmesi gereken yol haritası, iktisat eden sıkıntı çekmez hadisi şerifi hikmetiyle devletimizin bütün kurumları, millet ve birey olarak iktisat yapmamız kanaatindeyim. Dengeli ve sürdürülebilir ekonominin en önemli unsuru, üretimi artırmanın yanında tüketim bilincini yerleştirmek kanaatindeyim. Toplumsal kalkınma toplumun bir bütün olarak gelişmesi ve ilerlemesini ifade eder. Toplumun bütün kurumları buna dahil olmalı. Şu anda mevcut hükumetimizin ekonomik anlamda çok eleştiriler almış olsa da izlemiş olduğu yol haritasını ve alınan kararları çok doğru buluyorum. Biz ülke olarak ihracatımız, üretimimiz ve istihdamımız ham madde. Üretimde kullanılan ara mamullerden dolayı ithalata bağlı olan bir ülkeyiz. Hükumetimizin ithalata bağlı ek vergiler genellikle tüketim amaçlı ürünlere getirilmiştir. İşlenip tekrar ihracat yapılan ürünlere getirilmemiştir. Ekonomide kamunun ağırlığının artacağı bir döneme giriyoruz. Olağanüstü dönemlerde ülkeler liberal politikalardan korumacı politikalara geçiş yapabilirler. Bunu farklı yorumlamanın bir anlamı yok kanaatindeyim. Cumhurbaşkanımızın dediği gibi biz bize yeteriz. Bu süreçte bunu çok yaşadık. Biz çok büyük bir ülkeyiz, toplumuz. Ben Avrupa’nın bir çok şehrine gittim. Avrupa medeniyeti, insan hakları, kanunlar falan bu süreçte biz bunları çok iyi gördük ki gelenek, görenek ve birbirimize olan kenetlenmemiz, hasta ve yaşlılarımıza olan bakış açımız bu noktada çok çok ileride olduğumuzu gösterdi.”
“Cumhurbaşkanımız bizzat olayları takip ediyor”
İş adamı Çakır, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın olayları bizzat takip edip ilgilenmesinin kendilerini umutlandırdığını ifade ederek sözlerini şöyle tamamladı:
“Özellikle bir iş adamı olarak hükumetimizin izlemiş olduğu politikalar ve özellikle Sayın Cumhurbaşkanımızın olayları bizzat takip etmesi, ilgilenmesi bizi umutlandırıyor. Olayları bizzat yerinde birebir takip edilmesi örneğin sağlık konusunda dünyaya örnek olduk. Medeniyetten bahseden ülkelere yaptığımız yardımlarla bunu göstermiş olduk. Ekonomik olarak Sayın Cumhurbaşkanımızın olayları bizzat takip etmesi ve aldığı kararlar ile her şey çok güzel olacak.”
Ahmet Bilal Hamzaçebi – Sertaç Özdemir
