Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, yaptığı yazılı açıklama açıklamada NTE ilgili laboratuvarda elde edilen başarının önemine vurgu yaptı. “Cevher zenginleştirme, metalürji, kimya ve analiz konularında uzman personellerden oluşan ekiple sadece 2 yılda yapılan bir çalışma ile ülkemizde bir ilk gerçekleşti. Çalışma ile laboratuvar ölçeğinde, yüzde 99’unda üzerinde saflıkta seryum, lantanyum, neodimyum, paraseodmiyum, uranyum, toryum ve Ağır Nadir Toprak Oksitler (ANTO) kazanıldı” diyen Dönmez, “Artık milli know-how ortaya koyan bu çalışmadan sonra Bakanlığımız koordinasyonunda pilot veya endüstriyel çapta tesis kurmayı hedefliyoruz. Bu tesiste üretilecek nadir toprak elementleriyle (NTE) artık uç ürün üretim yolculuğuna başlamayı planlıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Yerli otomobilimizde de NTE kullanılacak”
NTE’yi ayrıştırmadan önce elde edilen gelirin düşük olduğunu ifade eden Bakan Dönmez, “Ama bunu ayrıştırdığınız da değeri çok daha büyük. Örneğin yüzde 99’un üzerinde saflaştırdığınızda, tonunu 200 bin dolara satabiliyorsunuz. Ama bunu ayrıştırmadan satarsanız 1 dolar gibi düşük bir fiyata satıyorsunuz. NTE içerisinde günlük hayatımızda kullanılan birçok malzeme mevcut. Savunma sanayisinde füze rampalarında, MR cihazlarında, otomotiv sektöründe, dijital kameralarda, cep telefonlarında ve gece görüş kameralarında yine NTE kullanılıyor. Hatta yerli otomobilimizde de NTE kullanılacak. Biz Türkiye olarak artık uç ürün üretiyoruz. Artık tonda 200 bin dolara kadar gelir elde edeceğiz” diye konuştu.
Türkiye’de 13 farklı nadir element var
Türkiye’de NTE yataklarının MTA tarafından ortaya konulduğuna dikkat çeken Bakan Dönmez, “Özellikle Eskişehir Sivrihisar bölgesinde bulunan florit, barit, NTE, uranyum ve toryum içeren kompleks yatak hali hazırda MTA verilerine göre 30 milyon ton ile en önemli NTE kaynağı olarak biliniyor. Son yıllarda yapılan aramacılık faaliyetleri ile de Malatya Kuluncak yöresinde yeni bir yatak ortaya çıkarıldı. 13 farklı NTE’nin ülkemizde var olduğunu tespit ettik” dedi.
Mehmet KalayE