Çiftçilerin tarlalarına gübre atma döneminde gübre üreticilerinin fiyat artırdığını ileri süren Sözat yetkililerden gübre fabrikalarını denetlemelerini istedi. Daha önceden gübre fiyatlarının artışının dolara bağlanmasının da inandırıcı olmadığını söyleyen Sami Sözat, “Dolar 8,50 TL iken 80 liraya aldığımız gü.re dolar düşünce 170 liraya yükseldi” dedi.
Sözat, gübre fiyatlarının yükselmesini değerlendirdiği açıklamasında, “Ekim zamanımız geçti. Hububat üretiminde en önemli girdi olarak gübre olayı vardır. Şu anda tarlalara üre gübresinin atım zamanı bitmek üzere ve 26’lık gübrelerin kullanılma zamanıdır. Ama öyle bir ortama geldik ki inanın artık tarlaya gübre atamama durumuna düştük. Nedenine gelince; gübre fiyatları altın borsası gibi oldu. Her gün gübre fiyatları değişiyor, biz takip edemiyoruz. Ziraat Odası olarak biz takip edemiyorsak vatandaşın, çiftçinin takip etmesi hiç mümkün değil” diye konuştu.
“Kafamıza göre fiyat ayarlayalım zihniyeti var”
Çiftçilerin tarlalarına gübre atma zorunluluğu olduğu dönemlerde fiyatların arttığına dikkat çeken Sami Sözat, “Şu anda şöyle bir zihniyet hasıl olduğunu görüyoruz. Yani şu anda “tarlaya gübre atma zamanı, çiftçi bunu kullanacak nasıl olsa, fiyatını kafamıza göre ayarlayalım” gibi bir zihniyet var orta yerde. Buna acele müdahale edilmesi lazım. Çünkü böyle bir ortamda tarımın geldiği nokta bellidir. Bu noktada çiftçinin girdilerine eğer biz yardımcı olamazsak daha ucuza kullanma imkanı varken, fırsat bu fırsattır diye daha pahalıya kullandırırsak inanın yarın bunun acısını sadece çiftçi değil 83 milyon Türk milleti çekecek, ülke çekecek. Neden? Üretim olmayınca ne olacak mecbursunuz dışarıdan ithal etmeye. Türkiye üretici bir ülke mi olacak, yoksa ithalatçı bir ülke mi olacak? Bunun kararını vermek lazım. Şu andaki görüntüye göre Türkiye ithalatçı konumuna girdi. Bundan sonra devam etmemesi bakımından gübrede oynanan oyunu bir an önce çözmek lazım” ifadelerini kullandı.
“Aralık ayında 120 lira olan gübre bugün 161,50 lira”
Son üç aydaki gübre fiyatlarındaki değişikliği rakamlarla gözler önüne seren Ziraat Odası Başkanı Sami Sözat, “26’lık dediğimiz amonyum nitrat gübresi 12’nci ayların sonlarında 50 kiloluk fabrika fiyatı 120,25 TL’idi. Birinci ayda bu 144,75 TL, ikinci ayda bu 151 TL, üçüncü ayın başında da 161,50 TL olmuş. Bunlar fabrika fiyatı. Bunun nakliyesi var, indisi, bindisi, hamaliyesi var, birde kârı var. Çiftçi bunu alıp kullanma imkanına sahip değil. Ekonomik olarak çökmüş çiftçiye böyle fahiş fiyatlarla gübre kullandırmaya kalkmak rekolteyi, verimi azaltır. Dolayısıyla bunun acısını hep beraber çekeriz” dedi.
“Dolar düştü gübre fiyatları hala yükseliyor”
Gübre fiyatlarındaki artışın döviz fiyatlarıyla alakası olmadığını ileri süren Balıkesir Ziraat Odası Başkanı Sami Sözat, “Türkiye’de tarım hiç iç açıcı değil. Tarım bitti, ama bitmemesi için de ilgililerden ilgi alaka bekliyoruz. Mutlak suretle bir çözüm arayışı içine girsinler. Bize düşen bir görev varsa biz bunu yapmaya hazırız. Biz elimizdeki gübreleri hiç kârsız üreticiye vermeye çalışıyoruz. Bunun faturasını bizim Ziraat Odası ödüyor, para kazanamıyoruz. Çalıştırdığımız elemanların ücretini oda olarak ödüyoruz. Neden? Piyasayı ayarlayalım, regüle edelim diye. Ama regüle edilebilecek gibi değil. Her gün altın borsası gibi oldu gübre, her gün fiyat değişiyor. Daha önce “hammadde dışarıdan geliyor, dolar yüksek olduğu için fiyatlarda artıyor” diyorlardı. Dolar 8,50 lirayken 80 liraya aldığımız gübre bugün 160 lira olmuşsa bunun doğruluk derecesine inanmak mümkün mü?
“Yetkililer gübre fabrikalarını denetlemeli”
Gübre fiyatlarındaki artışın dolarla alakalı olmadığını savunan Ziraat Odası Başkanı Sami Sözat gübre fabrikalarının denetlenmesini isteyerek, “Lütfen ilgililere sesleniyorum; şimdi biz bu gübreyi kullanmak zorundayız, mecburiyet hasıl oldu. Çünkü gübreyi atmazsak ürünümüz olmayacak, az olacak, rekolte, verim düşecek. Dolayısıyla Türkiye’de de rekolte düşecek. Onun için bu gübre olayında fabrikaları çiftçinin insafına bırakmasınlar. Fabrikaların merhametine kaldık. Denetleyen, bakan, ne yapıyorsunuz diyen yok. Bizim şikayetlerimizi dikkate alan da yok. Lütfen bizim şikayetlerimizi dikkate alsınlar bu fabrikalara denetimlerini yapsınlar. Kendilerinin insafına bırakarak fiyat belirlemelerine mani olsunlar” değerlendirmesinde bulundu.
Hakan Küçükakman – Ömer Kantarlıoğlu
