Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren birçok firmanın üretim merkezi olan Kocaeli’de tüm Türkiye’de olduğu gibi ikinci el araç piyasası dudak uçuklatıyor. Araç fiyatlarında yüzde 40’a kadar varan artışların görülmesi sonrasında Kocaeli’de bulunan oto pazarlarına vatandaşların ilgisi azaldı. Oto pazarlarında satışların da büyük ölçüde azaldığı gözlemlenirken, fiyatları gören vatandaşların kimi araç almaktan vaz geçiyor kimi ise sıfır araçlara yönleniyor. Yaşanan fiyat artışları ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Fahrettin Batı, pandemi sürecinde sıfır araç üretiminin durması ve talebin karşılıksız kalması nedeni ile fiyatlarda artış gözlemlense de artışın en büyük nedeninin kontrolsüz satış yapan vatandaşlardan kaynaklandığını dile getirdi. Yaklaşık 400 bin kişinin yetki belgesi olmadan araç satın alıp yüksek satmak istemesi ile piyasanın etkilendiğini belirten Batı, Eylül ayında uygulanmaya başlayan araç sayış yetki belgesinin bu kontrolsüz artışı önleyeceğini ve fiyatlarda 3 ay içerisinde düşüşler olacağını ifade etti.
“400 binin üzerinde kayıt dışı bu işi yapan var”
Türkiye’ye sıfır araçların gelmesinin de ikinci el araç fiyatlarını olumlu yönde etkilieyeceğini kaydeden Batı, “Araç üretiminin olmaması nedeni ile araç bulmakta güçlendi. Pandemi sürecinde de üretim yapılamaması ve yurt dışından sınırlı sayıda araç gelmesi ve olmayan şeyin bir de talebinin artması, ailelerin çocuklarına ve eşlerine araba almak istemeleri nedeniyle piyasada araç daralması oldu. Bizim sektörde şu an 45 bin kayıtlı galerici arkadaşımız var. Ama 400 binin üzerinde kayıt dışı bu işi yapan var. 1 Eylül itibari ile Ticaret Bakanlığının düzenlemesi ile yetki ve yeterlilik belgeleri olmadan satış yapamayacaklar. Son 1-2 aydır entegrasyon çalışmaları var. Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığının çalışmaları ile bu proje sistemine oturacak ve yetki belgeleri olmayanlar araç satamayacaklar. Kayıt dışı araç satanlar bir araç satıyor. Ertesi gün üzerine bin lira aktarıp bir araba daha alıyor. Bu şekilde piyasayı yükseltir hale getirdiler. Dolayısıyla araç fiyatları olağan üstü seviyelere geldi. Aralık-Ocak ayında Türkiye’ye yeteri kadar araç gelecek. O zaman fiyatlar durağan bir hale gelecek. O zaman gerçek fiyat düşüşleri görülecek” dedi.
Fiyatları gören vatandaş araç almaktan vaz geçti
Araç almak isteyen vatandaşlar ise araç satıcıları tarafından yapılan kontrolsüz fiyat artışları nedeni ile ikinci el piyasasında fiyatların yükseldiğini söyledi. Fiyatları görünce araç almaktan vaz geçtiğini ifade eden Erkan Koçay isimli vatandaş, “Her araca değerinden 15 bin TL fazlası yazılmış. 20 bin TL’lik araç 35 bin TL olmuş. Bu insanlar nasıl araç alacaklar. Hiç kimse sormuyor ki daha düne kadar bu araba 20 bin TL’ydi, bu fiyata sen nasıl çıktın diye. Avrupa’da 25 yaş üstündeki bütün araçlar çöpe gidiyor. Burada çoğu aracın çöpe atılması yok. Aracın muayenesi yok, burada satışı yapılıyor. Adam 10 bin TL’lik aracına 25 bin TL yazmış, ‘Alan alır, satmam ben gerekirse’ diyor. Burada keyfe keder nasıl satış yapıyor. Ben araba almam. Neden 10 bin TL değerindeki arabayı 20 bin TL’ye alayım. İkinci al arabaya geldim, almıyorum, almayacağım. Kim alıyorsa alsın ben almıyorum” diye konuştu.
Murat Kanber – Enes Altun