Dünya gül yağı ihtiyacının yüzde 65, Türkiye’deki lavanta üretiminin de yüzde 80’ini tek başına karşılayan Isparta’da, ülkedeki elma üretiminin yüzde 25’i gerçekleştiriliyor.
Gül, hububat ve lavanta sezonlarının sona ermesinin ardından kentteki üreticiler bu kez elma hasadına başladı.
Ülkedeki her 4 elmadan birinin sahibi olan Isparta’da 1 ay boyunca devam eden hasat süresince, yaklaşık 250 bin dönümlük alanda 750 bin ton dolayında ürün elde ediliyor.
Isparta’da Eğirdir ve Gelendost’un başı çektiği elma üretimi ayrıca, merkeze bağlı köyler, Senirkent ve Yalvaç ilçelerinde yoğunlukla yapılıyor.
Sabahın ilk ışıklarında işçilerin bahçelere giderek, toplamaya başladığı elmalar, kasalarda bir araya getirildikten sonra traktörler yardımıyla bahçelere en yakın alanda yer alanda bulunan soğuk hava depolarına sevk edilerek muhafaza altına alınıyor.
Elma üretiminde günden güne sistem geliştirilen Isparta’da bu yıl, ürünlerin kuvvetli yağışlarda hasar görmemesi, zedelenmemesi ve zarar verecek seviyedeki güneş ışınlarından korunması adına ağaçlar üzerinde örtülü sistem uygulanıyor. Ağaçların bulunduğu alanın serin kalmasına yardımcı olan sistem sayesinde ayrıca, üretilen elmaları toplayanlar da rahat bir çalışma ortamı buluyor.
Isparta’da sezonun başlamasıyla birlikte, merkeze bağlı Senirce köyünde de hummalı bir hasat dönemi yaşanıyor.
Acar: “Sezonluk bir iş bu, 1 ay buralara geliyorlar, herkes harçlığını çıkarıp gidiyor”
Köye, Isparta merkez, çeşitli ilçe ve diğer köylerden gelen işçiler, sabahın erken saatlerinden, gün batımına dek elma toplayarak, sezonda yevmiye karşılığı çalışıyor.
Senirce’deki özel bir elma üretim alanında çalışan işçilerin çavuşluğu görevini yürüttüğünü ifade eden ve Konya Bozkır’dan kente geldiğini anlatan Fatih Acar, “Sezonda, burada elma topluyoruz. İşçiler bu bölgede konaklamıyor, kendi evlerinde kalıyorlar ve sabah 08.00’de buraya geliyorlar. İşçi sayısı 27 – 28 kişi olmak üzere, günlük değişiyor. Elma hasadı başladı, yaklaşık 1 ay devam ediyor. Hasattan sonra herkes evine gider. Günlük yevmiye, ortalama 90 – 100 lira civarında değişiyor. İşçiler fiyattan memnun olmasa, zaten kimse gelip, burada çalışmaz. Sezonluk bir iş bu, 1 ay buralara geliyorlar, herkes harçlığını çıkarıp gidiyor” dedi.
Selçuk: “Türkiye’mizin elma bahçesi olan Isparta’mızda elma hasadımız başladı”
Isparta’da başlayan elma hasat sezonunun hayırlı şekilde geçmesi temennisinde bulunan Isparta Ziraat Odası Başkanı Mustahattin Can Selçuk ise İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine yaptığı açıklamada, “Türkiye’mizin elma bahçesi olan Isparta’mızda elma hasadımız başladı çok şükür, bin şükür. İnşallah, kazasız – belasız bir hasat sezonu geçmesini diliyorum. Isparta’da, sezonda yaklaşık 250 bin dönümlük bir arazide yaklaşık 750 bin tonluk bir elma üretimi yapılıyor. Dönüme de ortalama 3 ton civarında üretim payı düşüyor. Tabii bu rakamlar, bahçenin bakımına ve durumuna göre aşağı – yukarı oynayabiliyor” diye konuştu.
“Isparta’da üretilen elmalar yaklaşık 500 bin ton kapasiteli soğuk hava depolarında muhafaza ediliyor”
Elmayı ürettikten sonra muhafazasının gerekliliğine dikkat çekerek, Isparta’da bu konuyla ilgili kentte çok sayıda soğuk hava deposunun bulunduğunu aktarıp, sıcak satış yapılmayan elmaların buralarda saklandığı kaydeden Ziraat Odası Başkanı Mustahattin Can Selçuk, “Bu soğuk hava depolarımızın kapasitesi yaklaşık olarak 500 bin ton civarında. Elma, dalından koptuktan sonra soğuk hava deposunda muhafaza edilmesi lazım. Isparta’da Kasım ayından, diğer yılın Mayıs ve Haziran ayına kadar tabiri caizse, ‘Kamyon tekerleklerimizin büyük şehirlerimize, başka ülkelere dönmez, tırlarla elmanın nakliyesinin yapılması gerekiyor.’ Eğer, Kasım ayından itibaren bizim kamyon tekerleklerimiz dönmezse, Allah muhafaza Mayıs ayında elmamız çöker ve çiftçimiz zarar eder. Bunu da kesinlikle istemeyiz” şeklinde konuştu.
“İhracat yapılmazsa, bu elmanın tamamını Türkiye’de tüketemeyiz”
Kentte üretilen elmaların yurt dışında belli başlı ülkelere gittiğini anlatan Ziraat Odası Başkanı Selçuk, “Hindistan, Çin, Avrupa’daki bazı belli başlı ülkelere gidiyor. Tabii, burada bizim biraz eksiklerimiz var. Devletimizden ve yetkililerimizden ihracat konusunda destek talep ediyoruz. Çünkü, ihracat yapılmazsa, bu elmanın tamamını Türkiye’de tüketemeyiz” dedi.
‘Günde 1 elma, obez olma’
Elmanın yurt içinde de daha fazla tüketilmesi gerektiğine dikkat çeken Başkan Selçuk, bu konuda farklı kampanya ve sloganlar üreterek, çeşitli çalışma ve tüketim kampanyaları başlattıklarını anlattı.
Kamuda elma tüketiminin artırılması yönünde çağrı yapan Başkan Selçuk, “Hastanelerde, kamu kurum ve kuruluşlarında, okullarda elmanın daha fazla tüketilmesi gerekiyor. Biz, Isparta olarak okullarda elma uygulamasını zaten yapıyoruz ve bu konuda bir slogan oluşturduk; ‘Günde 1 elma, obez olma’. Hekim arkadaşlarımızla da görüştüğümüzde, günde 1 elma tavsiye ediyorlar. Elma, vücudumuzun her tarafına faydalı bir meyve. Tüm Türkiye’ye de bunu tavsiye ediyorum; Günde 1 elma, obez olma” ifadelerini kullandı.
“Aynı acıları tekrar yaşamak istemiyoruz
Elma bahçelerinde yaklaşık 1 ay boyunca devam edecek olan hasat sezonunda tarlalarda genellikle konaklama durumunun bulunmadığını ve taşımalı tarım işçisi sisteminin uygulandığını kaydeden Selçuk, şöyle konuştu:
“Isparta merkezden, ilçelerimizden araçlarla elma bahçelerine işçilerimiz geliyor. Bizim bu konuda, tarla sahipleri, işçi çavuşları ve çalışan insanlarımızdan ricamız şu; araç 20 kişilikse kesinlikle 20 kişi binsin. Yani, 20 kişilik araca 40 kişi binince, Allah muhafaza kazalar meydana geliyor, çok üzücü. Daha önce ilimizde biz bunları yaşadık, tekrar tekrar aynı acıları yaşamak istemiyoruz. Neticede çalışan, emekçi insanlar bunlar ve evde çocukları ekmek bekliyor. Evde bekleyen bu çocuklarımızı yetim ve öksüz bırakmayalım. Elinden emekli insanlar bunlar, zaten bu insanların ihtiyacı olmasa, sabah 06.00’da kalkıp, akşama kadar başka birinin bahçesinde çalışmaz. İhtiyaçları var ki çalışıyorlar, alın terlerini kazanıyorlar.”
Başkandan hayati çağrı: “50 lira, 100 lira ararken, bu insanlarımızın canına kastetmeyelim”
‘Bu insanların üzerinden ne olur pirim yapmayalım’ diyerek sözlerini sürdüren Selçuk ayrıca şunları söyledi: “Çavuşlarımız, bahçe sahiplerimiz ne olur 2 otobüs daha fazla tutsun ama kazalara sebebiyet vermesin. Zaten bu 1 aylık bir sezon ve bu süre sonunda sezon bitiyor. Servisçilerden de ricamız şudur, lütfen araçlara kapasitesinden fazla insan bindirmeyelim. Daha ucuza mal etmek için, 20 kişilik arabaya 30 – 35 kişi bindirerek, bir araba maliyeti az çıkararak, insanları kargatulumba olarak bindirmeyelim. 50 lira, 100 lira ararken, bu insanlarımızın canına kastetmeyelim. Bir sefer daha fazla yapalım, 1 -2 otobüs daha fazla tutalım ama insanlarımıza yazık olmasın. Neticede bu canlar, Cenab-ı Allah’ın bizlere birer emanetidir. Bu konuda herkesi hassasiyete davet ediyorum. Trafik kurallarına uyalım, biraz daha dikkatli olalım.”
Feti Kılıç
