Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre bugün itibarıyla dünyada 180 ülkenin Covid-19 virüsünden etkilendiği, 40’ı aşkın ülkedeki yaklaşık 2 milyarı aşkın insanın evlerinden çıkamadığı ve yaklaşık 1 milyar öğrencinin okullar kapandığı için evden çalışmak zorunda kaldığı salgın nedeniyle; alışverişlerin de artık çok yüksek bir oranla internetten yapıldığı gözleniyor.
Potansiyel bir ekonomik buhranı önleyebilmek amacıyla ABD 6 trilyon dolar, Avrupa Merkez Bankası 1 trilyon euro ve pek çok ülke milyarlarca dolar büyüklüğünde önlem paketleri açıklarken krizin vurmadığı, aksine büyüttüğü en dikkat çekici sektör e-ticaret sektörü olarak görülüyor.
Gerek resmi karantinalar nedeniyle, gerekse kişisel tercih olarak kendisini evlerinde tecrit altına alan kişilerin sayısı dünya çapında her gün hızla artarken, e-ticaret firmalarının hem sipariş adedi hem de sepet büyüklüğü açısından kapasitelerinin üst sınırlarında çalıştığı belirtiliyor. Gösterge sitelerden biri olan Amazon tam ve yarı zamanlı çalışacak 100.000 yeni eleman alacağını açıklarken, Türk internet sitelerinde de hızla artan talepleri karşılamak için yeni eleman istihdamlarının yapılmasının gündemde olduğu gelen haberler arasında.
İnternetten alışverişin sırları
İnternetten alışveriş bir açıdan bakıldığında hem hayatımızı kolaylaştırıp bize zaman kazandıran, hem de daha uygun fiyatlarla aynı ürünün çokça alternatifine ulaşmamızı sağlayan modern bir alışveriş şekli. Bu nedenle Korona Virüs günlerinde ilk defa online alışveriş yapmak isteyenler için uzmanların güvenlik ve pratiklik açısından uyarıları şu şekilde sıralanıyor:
İnternet alışverişi de internet dışı alışveriş gibidir, yani benzer psikolojik kurallar unutulmamalıdır: Eğer aç karnına markete giderseniz daha çok alışveriş yaparsınız; bu kural internet alışverişinde de geçerlidir. Eğer ihtiyacınız olandan fazla market ürünü almak istemiyorsanız tok karnına alışveriş yapın.
“Bildiğiniz mağazalardan alışveriş yapın”
İnternetten alışverişe ilk kez başlayacaksanız tanıdığınız bildiğiniz mağazalardan alışveriş yapın. Diğer mağazaları internete alıştıktan bir süre sonra denemeye başlayın. Yani otomobil kullanmak gibi düşünün: Hayatınızda ilk kez direksiyona oturuyorsanız öncelikle direksiyonu düz tutmayı, hızınızı ayarlamayı ve fren mesafesini ölçmeyi iyice öğrendikten sonra, eğer kendinizi yeterli hissediyorsanız o arabayla tatile çıkmayı düşünün.
“Mağaza adreslerinin başındaki protokollere dikkat edilmeli”
İnternetteki mağazaların güvenli olup olmadığının bir göstergesi, o mağazaların adreslerinin başındaki protokollerdir. Eğer bir mağazanın adresi https yerine http ile başlıyorsa (yani “Güvenli” anlamındaki İngilizce “Secure” kelimesinin “S” harfi bulunmuyorsa) güvenlik yüzde 100 sağlanamamış olabileceğinden dikkatli olmak gerekir.
“Bilgisayarınızda güncel bir anti-virüs programı bulunmalı”
Yine güvenlik açısından bakıldığında, internetten alışveriş yapacağınız bilgisayarda güncel bir anti-virüs programının bulunması doğru olur. Bu programlar bazen bilgisayarınızı satın aldığınızda yüklü deneme sürümü olarak gelebileceği gibi, pek çok anti-virüs firmasının ücretsiz sürümleri de bulunmaktadır.
“İndirim fırsatlarını kullanabilirsiniz”
İnternetten alışveriş çok kolaydır ve aynı ürünü satan onlarca, bazen yüzlerce mağazaya bir tıkla ulaşmak mümkündür. Bu nedenle Cimri, Akakçe, Epey gibi karşılaştırma motorlarına girerek aynı ürünün en ucuz hangi mağazada bulunduğunu hemen öğrenmeniz mümkündür. Bütün alışverişlerinizi aynı mağazadan yapmak zorunda olmadığınız için eğer altlimit kısıtlaması yoksa ve kargo bedava kampanyalarını yakalayabilirseniz hedeflediğiniz ürünleri ayrı ayrı mağazalardan almanız size fiyat avantajı sağlayabilir.
Alışverişinizi pek çok sitede kredi kartı veya havale/eft ile ödemeniz mümkün olduğu gibi bazı sitelerde de kapıda kartla veya nakit olarak ödemek mümkündür. Bunun yanı sıra indirimkodu.com veya Zubizu gibi platformlardan tamamen ücretsiz olarak alabileceğiniz indirim kodlarını da kullanırsanız fiyatlar bir miktar daha ucuzlayabilir.
Nasıl ki kredi kartlarıyla alışveriş yapınca bonus veya puan kazanıyorsak, internette bazı siteler de belirli mağazalardan alışveriş yapanlara ekstra nakit para veya bonus kazandırırlar. Bunlardan Avantajix ve Artıway her alışverişten önce (verdikleri oranlar da incelenmek suretiyle seçilerek) denenirse alışveriş daha da cazip hale gelebilir.
“Bankanızdan sanal kart alabilirsiniz”
Eğer kredi kartınızı internette kullanmaktan çekiniyorsanız bankanızdan sanal kart alabilirsiniz. Bu tip kartlara her alışverişten önce sadece o alışverişte kullanacağınız kadar limit yükleyip o limiti de harcayarak bitirdiğiniz için, çok küçük bir ihtimalle de olsa kartınızın çalınması halinde hiçbir kaybınız olmaz.
Sağlık her şeyden önemli olduğu için şu an mağazaların pek çoğu kargo/kurye ekiplerini sizinle temas etmemeleri için en doğru şekilde eğitmiş durumdalar. Yani kargo/kurye elemanı teslimat için kapınızı çaldığında, paketinizi paspasın üzerine koyduktan sonrasosyal mesafeyi korumak amacıyla bir adım geri çekiliyor. Ama yine de kargo/kurye geldiğinde, ürün teslim fişini imzalamak için size uzatacağı tükenmez kalemi tuttuğunuz elinizi teslimatın ardından hemen sıcak su ve sabunla yıkamayı unutmayın. Ya da kargo/kurye elemanının kalemi yerine, kendi kaleminizi kullanmak üzere bir kalemi kapının yanında hazır bulundurun.