Ocak ayından itibaren dünya genelinde hızla yayılan koronavirüs, en başta ulaşım sektörünü durma noktasına getirdi. Kısmen uçak kargo ve özel izinle gerçekleşen uçuşlar dışında tarifeli ve tarifesiz ulusal ve uluslararası uçuşlar tamamen durdu. Binlerce uçak havalimanlarında park yeri bulamaz hale geldi. Önümüzdeki 3 ay içinde normalleşmenin başlayacağı ve hava yolu şirketlerinin önümüzdeki 6 ila 12 aylık süreçte birçok ek önlem alarak uçuşlarına başlayacağını söyleyen Jetpartner Corp. şirketinin CEO’su Pilot Osman Arıkan, toplumun genelinde hala endişe ve panik havası hakim olduğundan, turistik seyahatlerin dünya genelinde büyük oranda düşeceğini ve bundan hava yolu şirketlerinin olumsuz etkileneceğini ifade etti.
”Bilet fiyatlarında yüzde 30 ile yüzde 40 arasında artış olabilir”
Bilet fiyatlarında yüzde 30 ile yüzde 40 arasında artış olabileceğini aktaran Osman Arıkan, ”Hava yolu taşımacılığı dinamik bir sektördür; günlük taşınan yolcu sayısında yüzde 10’luk bir azalma bile şirketleri uzun vadeli ekonomik sıkıntıya sokabilir. Ayrıca virüsün önümüzdeki 6 ile 12 aylık süreçte tam anlamıyla ortadan kalmaması yüksek ihtimalinden dolayı bir dizi ek önlemler almaları gerekmektedir, bunların başında sosyal mesafeyi korumak için uçaklarda taşınan yolcu sayısının yüzde 30’a yakın oranda azaltılması gelmektedir. Buna ilaveten, genel olarak bu süreçte zorunlu olmadıkça insanların uluslararası seyahatlerden uzak duracağı öngörüldüğünden, sefer sayısında ciddi düşüş yaşanacağından şirketler uçuş maliyetlerini kompanse etmek için bilet fiyatlarında aynı oranda artışa gideceklerdir” dedi.
”Birçok hava yolu şirketi iflas edebilir ya da birleşebilir”
Birçok hava yolu şirketini iflas edebileceğini ya da birleşebileceğini vurgulayan Arıkan, ”Hava yolu şirketlerinin çoğunluğu filolarında bulunan uçakları lease kiralama ya da finansman desteği ile temin etmektedir. Uçaklar uçuş gerçekleştirmeseler bile, hava yolu şirketlerinin lease ya da finansman ödemeleri yanı sıra sigorta gibi zorunlu ödemeleri yapmaları gerekmektedir. Şirketler için bu maliyet genel bütçenin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturmaktadır. Birçok şirket bu süreçte en fazla 3 ay gibi kısa bir süre ayakta kalabilecektir; gerekli finansman desteği bulamayan şirketlerin iflası söz konusu olabilir. Diğer taraftan; birçok şirket kurumsal birleşme ya da ortak uçuş seferleri ile bu süreci atlatabilir” şeklinde konuştu.
Özel jetlere ilgi artışta
Özel jetlere olan ilgiyi değerlendiren Arıkan, ”Dünya genelinde tarifeli uçuşların durması ile başta birçok iş insanı, her ne kadar ülkelerde yurt dışı gelişlerde karantina önlemleri olsa da özel jet kiralama için talepte bulunmaktadır. Bu nedenle özel jet talepleri, bir önceki yıla göre yüzde 20’lik bir artış göstermiştir. Pandemi riskine karşı, özel jet ile seyahat eden yolcular için özel terminal olması ve uçak kabinlerinin 6-10 kişi olması, özel jetle seyahati avantajlı/korunaklı bir hale getirmiştir. Önümüzdeki süreçte koronavirüsün etkisinin devam edebileceği düşünüldüğünde; tarifeli uçuşlarda yolcu sayısının azalmasına karşın, hava yolu şirketlerinin olası fiyat artışlarında first class ve business class bilet fiyatları ile özel bir jetin koltuk başına ortalama ücret aralığı arasındaki farkın yüzde 60’lara kadar düşmesi ve uluslararası non-stop uçuşların azalması ile özel jetlere olan ilginin artması kaçınılmazdır” diye konuştu.
