Ticaret Bakanı Mehmet Muş birtakım temaslarda bulunmak üzere geldiği Konya’da Temmuz 2022 dış ticaret rakamlarını açıkladı. Konya Ticaret Odası’nda gerçekleştirilen basın toplantısında konuşan Bakan Muş, küresel ekonomide Covid-19 salgını ile baş gösteren dengesizliğin, 2 yıldır devam ettiğini ve gelen yeni şoklarla daha da arttığını söyleyerek, “Küresel tedarik zincirlerindeki bozulmalar ve arz-talep dengesizliklerine Ukrayna’daki savaş da eklenmiş; bu durum gerek enerji, gerekse tarım ürünleri fiyatlarında ciddi artışlara neden olarak, küresel enflasyonu rekor seviyelere çıkarmıştır. Buna karşın, enflasyon ile mücadele çerçevesinde alınan önlemler küresel bir yavaşlamayı da beraberinde getirmeye başlamıştır. IMF’nin ‘Kasvetli ve Daha Belirsiz’ başlığıyla geçtiğimiz hafta yayımladığı Küresel Ekonomik Görünüm Raporu, küresel ekonomideki risk ve oynaklıkların arttığını ortaya koymaktadır. Raporda 2022 yılı küresel ekonomik büyüme tahmini yüzde 3,6’dan yüzde 3,2’ye indirilmiştir. Benzer şekilde, önemli ticaret ortağımız olan Avro Bölgesinin büyüme oranı da 0,2 puan aşağı yönlü güncellenmiştir. Çin ekonomisinin sokağa çıkma yasağı ve derinleşen emlak krizinin bir sonucu olarak bu yıl yüzde 3,3 büyüyeceği öngörülürken, bu oranın pandemi dönemi hariç 40 yıldan fazla bir sürenin en yavaş büyüme hızı olduğu görülmektedir. Küresel ticaret bakımından ise IMF, 2021 yılında yüzde 10,1 düzeyinde olan küresel ticaret hacmi büyümesinin 2022 yılında yüzde 4,1’e gerileyeceğini öngörmüştür. Açıklanan veriler, ilk yavaşlama sinyallerini ortaya koymaktadır. Örneğin, 2022 yılının ilk çeyreğinde yıllık yüzde 1,6 oranında küçülen Amerikan ekonomisi, ikinci çeyrekte de yıllık yaklaşık yüzde 1 oranında daralmış ve teknik olarak resesyona girmiştir” dedi.
“Savaşın küresel etkilerini en aza indirmek için yoğun bir mesai harcıyoruz”
Türkiye’nin, küresel ekonomide yaşanan gelişmelere karşı uluslararası dayanışma ve işbirliğinin önemini her fırsat ve ortamda vurguladığını aktaran Bakan Muş, “Hükümetimiz, özellikle küresel ve bölgesel yönden yıkım ve istikrarsızlıklara neden olabilecek sorunların diplomatik yollarla çözümü için elini taşın altına koymaktadır. Bu çerçevede, ticari diplomasi kanallarını etkin biçimde kullanarak bir yandan ihracatçılarımızın önündeki engelleri tek tek kaldırıyor; diğer yandan da savaşın başta gıda krizi olmak üzere küresel etkilerini en aza indirmek için paydaşlarımız ve muhataplarımız ile yoğun bir mesai harcıyoruz. Bu çabalarımızın meyvelerini almaktan büyük memnuniyet duymaktayız. Küresel tedarik zincirleri çatırdarken, verdiği taahhütleri layıkıyla yerine getiren iş dünyası ile güvenilir bir ticari ortak olduğunu kanıtlayan ülkemiz, jeopolitik konumu ve diplomatik ağırlığını en iyi şekilde kullanarak bölgesindeki istikrara da anlamlı katkılar sunmaya devam etmektedir” şeklinde konuştu.
“Yılın ilk 7 ayında ülkemiz toplamda 144,4 milyar dolar ihracat gerçekleştirmiştir”
Türkiye’nin, ihracatta 2021 yılında yakaladığı başarıyı 2022 yılının ilk 7 ayında da devam ettirdiğini kaydeden Muş, “Geride bıraktığımız Temmuz ayında ihracatımız, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 13,4 artışla 18,6 milyar dolar olmuştur. Bu değer şimdiye kadar ölçülmüş en yüksek Temmuz ayı ihracat rakamıdır. Türkiye, 2022 yılının ilk 6 ayında olduğu gibi, 7. ayda da en yüksek aylık ihracat değerini yakalamış, 7’de 7 yapmış, rekorlar serisini sürdürmüştür. Yılın ilk 7 ayında ülkemiz toplamda 144,4 milyar dolar ihracat gerçekleştirmiştir. Temmuz ayında dış ticaret hacmimiz, geçtiğimiz yıla göre yüzde 28,7 oranında artışla 47,7 milyar dolara yükselmiştir. Temmuz ayı ithalatımız ise 29,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Öte yandan, dolar-euro paritesinde yaşanan gelişmelere ilişkin de bir parantez açmak istiyorum. 2021 Ocak-Temmuz döneminde 1,20 olan euro-dolar paritesi 2022 Ocak-Temmuz döneminde 1,08 olarak gerçekleşmiştir. Önceki yılın paritesi değişmemiş olsa idi; euro cinsinden yapılan ihracatımız, 2022 yılının ilk 7 ayında 7 milyar 96 milyon dolar, ithalatımız ise 5 milyar 429 milyon dolar daha yüksek olacaktı. Dolayısıyla, paritedeki gelişmenin etkisiyle, dış ticaret açığımız ise yaklaşık 1 milyar 667 milyon dolar daha fazla olmuştur. Bu bakımdan, paritenin nominal etkisi dış ticaret açığı üzerinde olumsuz gerçekleşmiştir. Paritedeki bu düşüş dış ticaret dengemiz üzerinde maalesef bir risk unsuru olarak öne çıkmaktadır. Tüm bu dış kaynaklı gelişmelere rağmen, 248,4 milyar dolara ulaşan 12 aylık ihracatımızla, Cumhurbaşkanımızın 2022 yılı sonu için işaret ettiği 250 milyar dolar ihracat hedefine adım adım ilerliyoruz” ifadelerini kullandı.
“Ülkemizin 2022 yılı büyüme tahmini 1,3 puan artışla yüzde 4’e yükseltilmiştir”
İhracatın ekonominin lokomotifi olmaya devam ettiğini belirten Muş, “Dünyanın en büyük ekonomilerinin tökezlediği bir dönemde 2022 yılının ilk çeyrek büyümesinin yarısından fazlası net mal ve hizmet ihracatı kaynaklı olmuştur. Nitekim, IMF Temmuz ayı raporunda küresel ekonomik büyüme tahminleri düşürülürken, ülkemizin 2022 yılı büyüme tahmini 1,3 puan artışla yüzde 4’e yükseltilmiştir. Gelen öncü verilerden, söz konusu performansın yılın ikinci çeyreğinde de devam ettiğini izlemekteyiz. Sanayi üretimindeki Temmuz 2020’de başlayan yıllık bazlı artış 2022 Mayıs ayında da yüzde 9,1 ile devam etmiştir. Bu noktada, üretim tarafında hız kesmeden yola devam ederken, bu durumun istihdam verilerine güçlü bir şekilde yansıdığının da özellikle altını çizmek isterim. 2022 Mayıs ayı itibarıyla, pandemi öncesi döneme göre Türkiye ekonomisi, 3 milyon 573 bin ilave istihdam oluşturmayı başarmıştır. İşgücünde de yükselişin sürmesi ve işgücüne katılım oranının serideki en yüksek seviyede olması, ekonomimizdeki güçlü performansın reel sektöre olumlu yansıdığını bize göstermektedir. Önümüzdeki dönemde mal ticaretinin yanı sıra, özellikle turizm ve taşımacılık başta olmak üzere, hizmet ihracatımızın da güçlü bir performans sergilemesini bekliyoruz. Pandemi ile birlikte yaşanan tüm zorlu süreçlerin ardından Rusya-Ukrayna Savaşı ile artan belirsizliklere karşın, önümüzdeki aylarda turizm gelirlerimizde yüksek artışlar öngörmekteyiz. Nitekim, Haziran ayında ülkemizi ziyaret eden yabancı sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 119 artış göstererek 5,6 milyon kişiye ulaşmış olup, 2019 yılı ile kıyaslandığında pandemiden sonraki en güçlü seviyesine yükselmiştir. Vermiş olduğum rakamlardan da anlaşılacağı üzere, iş insanlarımızın gayretleri ile geçtiğimiz yıl olduğu gibi, 2022 yılında da ihracatın ekonomik büyümemizin ana unsuru olacağına inanıyorum” diye konuştu.
Enver Furkan Çelebioğlu – İbrahim Yetkin
