İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından yapılan, Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunun belirlendiği araştırma sonuçları açıklandı. Araştırmaya göre, Türkiye’nin en büyük ilk üç sanayi kuruluşu sırasıyla 58,6 milyar lira ile TÜPRAŞ, 45,2 milyar lira ile Ford Otomotiv, 31,2 milyar lira ile de Oyak-Renault Otomotiv Fabrikaları oldu.
Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunun belirlendiği araştırma sonuçları İstanbul Sanayi Odası ev sahipliğinde düzenlenen basın toplantısında kamuoyuyla paylaşıldı. Toplantıda konuşan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayi kuruluşlarının ekonominin temel yapı taşlarından olduğunu belirterek, ”Araştırmamızın sonuçları, ekonomimizin sanayi gibi güçlü bir sacayağının olduğunu ortaya koyuyor. Ama bunun sürdürülebilir kılınması adına dünün sonuçlarını güncel gelişmeler ve veriler ışığında da değerlendirmeliyiz” dedi.
Enflasyonun etkisi ile ilgili de konuşan Bahçıvan, ”Yurt dışından gelen hammaddelerin fiyatlarında yaşanan yüksek boyutlu artışlar sanayicimiz üzerinde giderek daha fazla baskı oluşturmaktadır. Bu artışlar, ilave bir işletme sermayesi ve buna bağlı bir finansman ihtiyacı oluşturması bakımından önümüzdeki günler için çok ciddi bir stres kaynağı olacaktır. Bu yıl sanayicimiz açısından bir başka önemli stres kaynağı da enflasyondur. Biz sanayiciler olarak asla ve asla yüksek enflasyonlu bir ortamda yaşamak istemiyoruz. Enflasyonun toplumlar için de, ekonomiler için de, sanayiler için de öngörülemezlik, istikrarsızlık olduğuna inanıyoruz. Onun için ne yapıp edip enflasyon mücadelesini mutlaka kazanmalıyız” diye konuştu.
İSO 500 ihracatı 2020’de yüzde 12,8 geriledi
Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşunun üretimden satışları 2020 yılında 1 trilyon 22 milyar TL’den 1 trilyon 179 milyar TL’ye yükselerek yüzde 15,3 oranında arttı. Büyüme performansı 2018’deki yüzde 34,5 ve 2019’daki yüzde 16,4’lük artışlar ile karşılaştırıldığında yavaşladı. 2020 yılında görülen bu yavaşlamada Covid-19’a karşı uygulanan kısıtlamalar ve küresel pazarların bir süre kapalı kalması tabii ki etkili oldu. İSO 500’ün ihracatı da yüzde 12,8 oranında gerileyerek 64,1 milyar dolar oldu. İSO 500’ün ihracat performansı Türkiye’nin genel ve sanayi ihracat performansından bir ölçüde olumsuz ayrışsa da yine de İSO 500, Türkiye ihracatı içindeki ağırlığını korudu. 2020 yılında İSO 500 Türkiye ihracatının 37,8’ini, sanayi sektörü ihracatının ise yüzde 39,2’sini gerçekleştirdi.
İlk 500’de yer alan sanayi kuruluşlarında istihdam arttı
Araştırmaya göre, İSO 500’ün istihdamı 2020 yılındaki tüm olumsuz gelişmelere rağmen yüzde 2,9 oranında artarken, ödenen maaş ve ücretlerdeki artış da yüzde 14,4 oldu. Teknoloji yoğunluklarına göre oluşturulan katma değer dağılımına bakıldığında, 2018 yılında İSO 500’de üretilen katma değer içerisinde orta yüksek ve yüksek teknoloji ile üretilen katma değer toplamı yüzde 27,5 iken, bu oran 2019’da yüzde 30,4’e, 2020 yılında yüzde 31,2’ye çıktı.
Yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı azaldı
İSO 500’de yabancı sermaye paylı kuruluşların sayısı, 2020 yılında 110’a indi. Bu gelişme, 2009 yılından sonra İSO 500 içinde yer alan yabancı sermaye paylı kuruluş sayısında yaşanan kademeli gerilemenin devam ettiğini gösterdi. İSO 500’de halka açık kuruluşların sayısı 67 ile yatay seyrini korudu.
Murat Ergin – Furkan Serttaş
