Korona virüs (Covid-19) salgınına karşı tedbirler kapsamında bu hafta sonu yine 31 ilde sokağa çıkma yasağı uygulanacak. Yasak öncesi İzmir’de birçok pazar, değişik günlerde kuruluyor. Pazar yerlerinde emniyet güçleri ve zabıtalar tarafından güvenlik önlemleri üst seviyede tutulurken, pazar tezgahlarının arasında sosyal mesafe kuralları uygulandı. Gece 12’den sonra uygulanmaya başlayacak olan iki günlük sokağa çıkma yasağının öncesinde sebze ve meyve fiyatlarında gözle görülür bir fiyat artışı dikkat çekerken, İzmir Pazarcılar Derneği Başkanı Faysal Acar, fiyat artışının haldeki aracılardan dolayı kaynaklandığını söyledi. Öte yandan Bornova ilçesinde bulunan Özkanlar Pazarı’nda uygulanan sosyal mesafe kurallarına esnafın uyduğu ancak bazı vatandaşların hala dikkat etmedikleri gözlemlendi.
“FİYAT ARTIŞININ SEBEBİ ESNAF DEĞİL”
İzmir Pazarcılar Derneği Başkanı Faysal Acar, pazardaki fiyat artışının sebebinin esnaf olmadığını dile getirdi. Fiyat artışının nedeni olarak bazı aracıların fırsatçılık yaptığını öne süren Acar, “Dernek olarak biz de görüyoruz. Özellikle meyvelerde büyük bir fiyat artışı söz konusu. Bu kesinlikle bizim pazarcı esnafımızdan kaynaklı değil. Esnaf aldığı malı en fazla yüzde 10-15 kar marjı ile satıyor. Bunu manipüle eden esnaf değil. Biz bu konuda hal yönetimine, belediye başkanlarına ulaşıp bu konuya el atmaları gerektiğini ilettik. İki gün önce 7-8 liraya satılan bir muzun 14 liraya çıkmasına bir anlam veremedik. Bunu da izah edemediler zaten. Vatandaşlarımız da bilsinler ki bu fiyat artışlarının pazarcı esnafıyla bir ilgisi yok. Bu fiyat artışının sebebi ürünü üreticiden aldıktan sonra fırsatçılık yapan aracılardır. Bu artışın ne üretici ile ne de esnafla alakası yoktur. Halde hangi ürün eksikse onu kara borsaya düşüren, fiyatları artıran aracılar bu konuda sorumludur. Ben de onlara sesleniyorum; ülkemiz zorlu günlerden geçiyor. Ben onlara mesleğin kurallarına riayet ederek çalışmalarını öneriyorum. Gerektiği yerde hukuki yollarla müdahale edebiliriz. Etme yetkimiz ve gücümüz de var. Gerekirse yeniden tanzim satışı yapılır ve fiyattaki kara borsayı önleriz” sözlerine yer verdi.
VATANDAŞLAR FİYAT ARTIŞINDAN ŞİKAYETÇİ
Pazarda geçtiğimiz haftaya göre gözle görülür bir artış olması bazı vatandaşların tepkisine neden oldu. Pazardaki önlemler ve fiyat artışları hakkında açıklama yapan vatandaşlardan Hatice Akalan, “Biz vatandaş olarak önlemlerimizi alırsak virüsten de korunmuş oluruz. Bu sefer sokağa çıkma yasağının önceden haber verilmesi daha iyi oldu” dedi. Hatice Özkol isimli vatandaş ise “Ben ikinci defa geliyorum bugün pazara. Param yetmedi, evden para alıp tekrar geldim. Ürünler inanılmaz pahalı. Geçen hafta da geldim. Havuçta bile büyük fark var. Daha alacaklarım var ama ne yapacağım bilmiyorum. Çok az şey aldım” diye konuştu.
“ARACILAR ÜRÜNÜ 5 LİRADAN ALIP 12 LİRADAN SATIYOR”
Pazardaki fiyat artışı hakkında açıklama yapan esnaflar, ürünleri üreticiden alarak esnafa satan aracıların bu durumda pay sahibi olduklarını öne sürdü. Pazarcı esnafı Hatip Akgül, “Biz halden mal alırken çok pahalıya alıyoruz. Bugün halden muzu 12 liraya aldım. 1 kilo da kasa geliyor, maliyeti 13 lira yapıyor. Bizim yememiz içmemiz var, yerimizin kirası var, aracımız mazot yakıyor. Şu anda muzu ben 14 liraya satıyorum. 1 lira kazancımız var. Masrafları da sayarsak şu an ben hiç kazanamıyorum. Devletin hallere denetim yapmasını istiyoruz. Kar marjınının ayarlanması lazım. Hem onlar hem de biz kazanalım. Aracılar ürünü 5 liradan alıp 12 liradan satıyor. Bazıları malları stokluyor; satmıyor. Pazardaki fiyat artışının sebebi biz değiliz. Aldığımız malların makbuzu elimizde, isteyene de gösteririz” dedi.
“İNSANLAR SEBZE MEYVE BULAMAYACAK YAKINDA”
Sokağa çıkma yasağının hafta sonları ile sınırlandırılmasının, vatandaşların ihtiyaçlarından fazla ürün almasına ve ürünlerin bu sebeple tükeneceğine dikkat çeken bir Habip Onay isimli esnaf, bu yüzden vatandaşların önümüzdeki günlerde sıkıntı çekeceğini iddia etti. Pazarcı esnafı Habip Onay, “Buradan devlet büyüklerine sesleniyorum; ben çiftçiyim. Bu yasakları hafta sonu yapmasınlar. 14 gün, 20 gün, komple yasak yapsınlar. Yoksa insanlar sebze ve meyve bulamayacaklar yakında. 10 günlük malı bir günde tüketiyor insanlar. İzdiham oluyor, bunu da bulamayacak insanlar. 10 günde değil iki ayda yetişiyor bu mal. Vatandaşlar ürünleri yığınla alıyor, günlük almıyor. Bir ayda attığım ürünü artık bir haftada satıyorum. Yarın bu malı bulamayacak millet. Sadece ekmek mi makarna mı yiyecek insanlar. Sebze yemeyecekler mi? Zaten fiyatlar uçuk. Şu marulu tarlada kimse parayla almıyor. Bedava bu köyde. Ama pazarda 5 lira. Çünkü millet saldırıyor” diye konuştu.
BAZI VATANDAŞLAR SOSYAL MESAFEYİ HİÇE SAYMAYA DEVAM EDİYOR
Öte yandan Özkanlar Pazarı’nda emniyet güçleri ve zabıtanın önlem almasına rağmen bazı vatandaşların hala sosyal mesafe kuralına uymadığı görüldü. Birbirlerine yakın yürüyen ve alışveriş yapan vatandaşlar kendilerini tehlikeye attı.
Ali İhsan Çiftçi – Sinan Yeniçeri
