İhracat, 2020 yılı ilk 4 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16,1 oranında artarken ithalat ise yüzde 20,6 oranında artış gösterdi. 2020’nin ilk çeyreğinde ithalat, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 26,9 artmıştı. Bu da yılın ilk 3 ayına kıyasla Nisan ayında ithalattaki artışın yavaşladığını gösterdi.
Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre ithalat yüzde 5,7 artarak 1,35 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aylık ihracat ise yüzde 14,6 artışla 1,61 milyar dolara yükseldi. 2020’nin ilk 4 ayında sektörün dış ticaret dengesi yüzde 3.1 arttı ve 1.57 milyar dolara yükseldi.
Yılın ilk 3 ayındaki dış ticaret dengesi önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,1 daha düşüktü. İhracat birim değeri 2020 yılının ilk 4 ayında bir önceki yılın aynı dönemi ile neredeyse aynı seviyede bin 41 dolar/ton olarak gerçekleşirken; ithalat birim değeri yüzde 4,3 oranında artarak 489 dolar/ton olarak gerçekleşti.
Dış ticarette öne çıkan ürünler
2020 yılı ilk 4 ayında ihracatta öne çıkan ürünler sırasıyla fındık içi, un ve makarna olurken bu ürünler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 15’ini oluşturdu. En çok ithal edilen ürünler ise sırasıyla buğday, soya fasulyesi ve dane mısır oldu. Bu ürünler toplam ithalatın yaklaşık yüzde 20’sini oluşturdu.
İthalatın yarısından fazlası 3 sektörde
2020 yılı ilk 4 ayındaki dış ticaret verileri sektörlere göre incelendiğinde, en çok ihracat yapan sektörler sert kabuklu meyveler, şeker ve şekerli mamuller ve yaş meyve ve sektörleri olarak sıralandı. Toplam ihracatın yüzde 29’u bu üç sektör tarafından gerçekleştirildi. Hayvan yemi, bitkisel yağ ve un sektörleri 2020 yılı ilk 4 ayındaki en çok ithalatı gerçekleştiren sektörler oldu. Toplam ithalatın yarısından fazlası (yüzde 51,7) bu üç sektör tarafından yapıldı.
İhracatını arttıran sektörler
2020 yılı ilk 4 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre ihracatını değer olarak en fazla arttıran sektör 222 milyon dolar artış ile sert kabuklu meyveler sektörü olurken, bu sektörü 163 milyon dolarla bitkisel yağ sektörü ve 147 milyon dolarla yaş meyve sektörü izledi.
2020 yılında neredeyse tüm sektörler geçen yılın ilk 4 ayına göre ihracatlarını arttırırken işlenmiş et, alkollü içkiler, canlı hayvan, süt ve süt ürünleri, tütün ve mamulleri, balıkçılık ve su ürünleri, yumurtacılık ve un sektörleri ihracatlarında düşüş görüldü.
Geçen yılın aynı dönemine göre 2020’nin ilk 4 ayında ithalatı en çok artan sektörler ise 140 milyon dolar artış ile sert kabuklu meyveler, 139 milyon dolar ile baklagil sektörü ve 118 milyon dolar ile makarna sektörü olarak sıralandı. Çoğu sektörde ithalat artarken ambalajlı su sektöründe ithalat aynı seviyede kaldı; yumurtacılık, kırmızı et, sebze, hayvan yemi ve canlı hayvan ticareti sektörlerinde ithalat geriledi. Önceki yılın aynı dönemine kıyasla 2020’nin ilk 4 ayında sert kabuklu meyveler sektörü ithalatı yüzde 133, baklagil sektörü ithalatı yüzde 197, makarna sektörü ithalatı ise yüzde 115 artış gösterdi.
Dış ticarette öne çıkan ülkeler
2020 yılı ilk 4 ayına ait dış ticaret verileri ülkeler bazında incelendiğinde en çok ihracat yaptığımız ilk üç ülke 959 milyon dolar ile Irak, 530 milyon dolar ile Almanya ve 359 milyon dolar ile ABD şeklinde sıralandı. Bu 3 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatımızın yüzde 27’sini oluşturdu. Ülkelere göre en çok ihraç ettiğimiz ürünler Irak için un, tavuk eti, konserve domates; Almanya için fındık içi, ambalajlı fındık ve kuru üzüm; ABD içinse elma suyu, sakızlı jöleli şekerler ve tütün oldu.
Ülke bazında ithalat verileri incelendiğinde en fazla ithalat yaptığımız ülkeler 1,096 milyon dolar ile Rusya, 330 milyon dolar ile Brezilya ve 321 milyon dolar ile Ukrayna oldu. Bu ülkelerden yapılan ithalat toplam ithalatın 3’te 1’ini oluşturdu. Rusya’dan yapılan ithalatta öne çıkan ürünler buğday ve ayçiçeği olurken; Brezilya’dan soya fasulyesi, tütün, kahve; Ukrayna’dan yapılan ithalatta ise soya fasulyesi, buğday ve dane mısır ürünleri öne çıktı.
